Elisabeth Philipse

Elisabeth Philipse was en dochter van Joseph Salomon Philipse en Jannetje van Buren. Ze werd geboren op 10 januari 1888 in Brielle. Zij trouwde op 28 augustus 1919 met de niet-Joodse Herman Jacobus van Trotsenburg (Hellevoetsluis, 24 augustus 1887). Dit gemengde huwelijk én Herman zal Elisabeth het leven redden in de Tweede Wereldoorlog.

Herman van Trotsenburg trouwde met Elisabeth toen hij al 32 jaar oud was. Van beroep was hij op het moment van het huwelijk sergeant torpedomaker bij de marine in Hellevoetsluis. Drie jaar eerder waren zijn ouders overleden en hij laat met zijn broer en zussen (Cornelia, 1 mei 1878; Geertje, 27 maart 1883; Angenietha, 6 november 1884; Adriana 22 juni 1890 en Arie, 6 april 1892) op 2 juni 1916 twee huizen veilen in Hellevoetsluis – het huis op de Haarlemmerstraat 80 en een huis met erf op de Ooievaarstraat.
De vader van Herman was timmerman, Herman koos voor een militaire loopbaan.
Mensen die hem gekend hebben vinden deze baan ook bij hem horen, hij is in zijn doen en laten een militair.

Westerbork
Elisabeth was gemengd gehuwd en het is een misverstand dat men dan van vervolging was uitgesloten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Elisabeth kreeg een oproep en meldde zich. Herman vond het verblijf van zijn vrouw in Westerbork niet goed en, volgens overlevering, ging hij naar Kamp Westerbork toe. Volgens dezelfde bronnen heeft hij de kampcommandant te spreken gevraagd en dit gesprek heeft plaatsgevonden. Dat moet Gemmeker geweest zijn, en Herman heeft hem duidelijk gemaakt dat Elisabeth niet in Kamp Westerbork hoorde te zijn. Gemmeker was gecharmeerd door de actie van Herman. “Zo zouden de mannen in het Duitse leger moeten zijn” schijnt hij gezegd te hebben. Elisabeth ging niet mee, maar een paar dagen later kwam de telegram dat ze onderweg was en was vrijgelaten uit Westerbork.
Na de oorlog werd Herman volgens overlevering opgeroepen om te komen getuigen voor Gemmeker, dit heeft hij geweigerd. Het originele telegram is nog altijd beschikbaar.

Na de oorlog
Het huwelijk van Herman en Elisabeth bleef kinderloos. Elisabeth wordt herinnerd als een vrouw die onder de plak zat van haar militaristische man. Ze kwam nauwelijks het huis uit, Herman deed de boodschappen. Elisabeth overleed voor haar man. Bij het overlijden van haar man, een paar jaar later, kwamen er familiefoto’s vrij en het genoemde telegram.

 

bron:
www.archieven.nl,
met dank aan An en Ed Philipse

gepubliceerd:
5 maart 2016

laatst bijgewerkt:
2 januari 2024