Esther Bannet

Kooplieden, artiesten, lompen en oude metalen, geleerden; dat zijn vaak de beroepen die gevonden worden bij Joodse mensen uit het verleden. Een zeeman, dat is een beroep dat minder vaak gevonden wordt. Maar, een Joodse zeeman als je uit Rotterdam komt, dat moet kunnen…..

Ellen Bannet rond 1948 met Lion van Dam en Vrouwtje van Dam-de Winter (haar oudtante)

Joseph Lion (Joop) Bannet werd geboren op 3 september 1903 in Rotterdam als zoon van Benjamin Levie Bannet en Antje de Winter. Joseph ging varen op de grote vaart en kwam over de hele wereld. Hij was op de schepen blikslager en kajuitbediende. Terug in Nederland werd hij kantoorbediende.
Hij reisde naar Chili, hij kwam in de Verenigde Staten en ontmoette -in Nederland- zijn latere vrouw Blume Israelsky, geboren in Mogilew in Rusland (Nu Mogilev, Wit Rusland) op 10 maart 1899. Blume woonde in Nederland in de periode tussen 15 oktober 1923 en tot ze emigreerde naar de Verenigde Staten op 24 december 1926. In New York trouwen ze op 18 februari 1929. Al voor hun huwelijk werd in New York hun dochter Esther geboren op 14 oktober 1928.
Ze kwamen in 1929 terug naar Nederland en Joseph en Esther woonden in Rotterdam op verschillende achtereenvolgende adressen, waaronder de Van Waerschutlaan 24a, West Kruiskade 45b en Lischplein 8b. (Uiteindelijk gingen tijdens de oorlog Joseph en zijn dochter op Diamantstraat 55b in Amsterdam wonen en Joseph gaf bij zijn arrestatie Transvaalstraat 129hs op.)
Blume werd kort na haar komst in Nederland opgenomen in Maasoord in Poortugaal, ze is ernstig ziek geworden. Vanaf Maasoord, waar ze 10 jaar verbleef, ging ze in 1939 naar het Apeldoornse Bosch vanwaar ze in de nacht van 21 op 22 januari 1943 gedeporteerd werd naar Auschwitz en bij aankomst op 25 januari 1943 werd vermoord.

blikslager
blikslager

Joseph werd samen met zijn dochter Esther op 8 oktober 1942 in de Van Woustraat in Amsterdam gearresteerd door agenten Oude Wolbers en Stenvert van Bureau Joodsche Zaken. Joseph werd gearresteerd vanwege het zich schuldig maken aan verschillende feiten: zich zonder Jodenster in het openbaar begeven, vals persoonsbewijs in bezit hebben, het zonder vergunning bij zijn ouders in Rotterdam verblijven, en zonder reisvergunning op-en-neer reizen tussen Amsterdam en Rotterdam. Joseph werd vermoord in concentratiekamp Vught op 17 februari 1943. Volgens de rapporten die toen zijn opgemaakt woonde Esther op Frederiksplein 4 in Amsterdam.

Esther
Esther werd ook gearresteerd maar aangezien ze in 1928 in de Verenigde Staten geboren was was ze Amerikaans staatsburger. Dat beschermde haar voor verdere vervolging en redde haar leven. De rest van de oorlog kon ze openlijk doormaken, ze werd door vrienden in Rotterdam in huis genomen. Op 6 februari 1946 stond in de Sydney Morning Herald, een krant uit Los Angeles, dat de dan inmiddels 17-jarige Esther Bannet in Hollywood aankomt om geadopteerd te worden door Philip Dorn. bannetesther

Philip en Marianne
Philip Dorn was het alias van de Nederlandse acteur Hein van der Niet (in Nederland gebruikte hij de acteursnaam Frits van Dongen), geboren op 30 september 1901 in Scheveningen. Philip en zijn vrouw Marianne Dorn – Van Dam (ook een actrice, geboren op 28 februari 1903) adopteerden Esther omdat Marianne’s moeder Vrouwtje een zus was van Antje de Winter, de grootmoeder van Esther (Marianne was de dochter van Leon van Dam en zijn vrouw Vrouwtje van Dam – De Winter waardoor Marianne de achternicht was van Esther).

Philip vertrok kort voor de oorlog uitbrak met zijn vrouw en schoonouders, Leon en Vrouwtje, naar Los Angeles waar hij een contract bij MGM aangeboden kreeg. In Nederland was de bekendste film waar Philip in meespeelde “Op Hoop Van Zegen” uit 1934. Philip overleed in Los Angeles op 9 mei 1975, zijn vrouw Marianne overleed op bijna 95-jarige leeftijd in 1997.

Ellen
Op 19 juni 1949 trouwt Esther, die zich nu Ellen noemt, met Bert Zilversmit. Ze ontmoette Bert kort nadat ze in Californië is gaan wonen. Bert en Ellen kregen twee kinderen, een dochter en een zoon. Bert en hun dochter woonden in de buurt van San Francisco.. Hun zoon werd enkele jaren geleden door een misdadiger in de garage van zijn flat vermoord.
Esther overleed in het voorjaar van 2011. Ze is al de jaren blijven zoeken naar informatie over haar moeder, Blume Israelsky, die zo kort na aankomst in Maasoord werd opgenomen.

Connecties
Leon van Dam, de overgrootvader van Esther, was de broer van Izaak van Dam. Izaak en zijn vrouw Maria Anna (Emma) waren de eigenaars van Maison van Teeffelen op Bergweg 99.

 

bron:
gezinskaart stadsarchief rotterdam,
joodsmonument.nl,
communityjoodsmonument.nl,
wikipedia,
Sydney Morning Herald 6 feb 1946 met dank aan Ed van Rijswijk.
Aanvullingen over hoe het met Esther na de arrestatie verging door en met dank aan E Sorensen-Stein

Illustraties
Foto 1946 met dank aan E. Sorensen-Stein.

gepubliceerd:
27 februari 2016

laatst aangepast:
17 februari  2022