Mathenesserlaan

Stadsrachief Rotterdam, Prentbriefkaarten verzameld door het Stadsarchief Rotterdam, Nieuw Israëlitisch Weeshuis aan de Mathenesserlaan, 1900, PBK-656

Het idee voor de aanleg van de Mathenesserlaan kwam in 1887 van Gerrit de Jongh, directeur van gemeentewerken. De bebouwing aan deze laan stamt grotendeels uit het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw. Naast dat er op deze laan een groot aantal Joden woonde, valt op dat veel van hen actief waren binnen verschillende Joodse organisaties. Een overzicht, samen met een deel van de middenstanders, staat hier.

Mathenesserlaan 18-20 – Museum Boymans
Het museum Boymans – van Beuningen werd in maart 1978 uitgebreid met een legaat van de kunstkenner, kunstminnaar en kunsthistoricus Vitale Bloch.
Bloch werd in 1900 in Rusland geboren en studeerde kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Moskou. Hij studeerde in 1922 af en trok naar West-Europa. Bloch overleed in 1975 te Parijs.

Mathenesserlaan 34 – Mary Kattenburg
In 1925 was Mary Kattenburg secretaris van de Joodse jeugdvereniging Degel Jehoedah. Zie verder Mathenesserlaan 414.

Mathenesserlaan 42 – arts J. Sanders Azn.
In 1915 was op dit adres arts J. Sanders Azn. gevestigd. Hij was opgenomen in het Zionistisch Studentenjaarboek. Dit was waarschijnlijk Jacob Sanders (Sneek, – Midden-Europa, ) die was gehuwd met Henriette Hendrika Salomonson (Rotterdam, 18 december 1889). Zij hadden twee kinderen; Rolina Regina (Rotterdam, 30 juli 1922) en Leonie Edith (Rotterdam, 21 mei 1925). In 1920 vestigde Jacob zich op de Heemraadssingel 240.

Mathenesserlaan 137 – gezin Spetter
Voor 1938 woonde hier het gezin van de huis- en decoratieschilder Simon Spetter (Rotterdam, 7 februari 1881 – Rotterdam, 17 juli 1938) en Willemina van der Giessen (Sliedrecht, – Sobibor, ). Simon en Willemina hadden drie kinderen, Jacob (Rotterdam, 28 mei 1910 – Rotterdam, 12 januari 1926), Elizabeth (Rotterdam, 18 juli 1912 – 2 april 1995) en Rozette (Rotterdam, 17 augustus 1919 – Rotterdam, 9 maart 2017).
Elizabeth – Bep – had een particuliere Montessori-kleuterklas, voor 1937 op de Henegouwerlaan 54b daarna op de Graaf Florisstraat 39. Na het overlijden van haar man verhuisde Willemina naar de Nolensstraat 25b.

Mathenesserlaan 137 – moadon
Rond 1960 was op dit adres het moadon van haboniem (Joodse jeugdbeweging) gevestigd. Dit was in de kelder van het huis van de familie Katan. Dit waren de ouders van Professor Martijn Katan.

Mathenesserlaan 195 – Antiek Kreft
In 1985 was Hans Kreft, antiquarius b.v. op dit adres gevestigd en hij adverteerde in het Nieuw Israëlitisch Weekblad met antieke klokken en richtte zich daarmee mede op de Joodse clientèle.

Mathenesserlaan 199 – pension Van Walsum
Dit pension adverteerde in november 1938 in De Joodsche Middenstander. Tevens was hier ‘pensionbureau Succes’ gevestigd, een bemiddelingsbureau voor kamers elders.

Mathenesserlaan 199 – Elizabeth Hornemann – Huisman
Vanaf april 1939 woonde hier (in het pension?) Elizabeth Huisman (Rotterdam, – Auschwitz, ). Zij was gehuwd met winkelier in manufacturen Levie Leonard Hornemann (Boskoop, 7 juni 1871 – Rotterdam, 2 november 1937). In februari 1939 woonde Elizabeth in op de Goudsesingel 233. Elizabeth was (later?) patiënt in Het Apeldoornsche Bosch.

Mathenesserlaan 201a – Margaretha van Dantzig
Margaretha van Dantzig (Rotterdam, 1 oktober 1887 – Poortugaal, 19 januari 1952) behandelde spraakgebreken en was hier voor de oorlog gevestigd. Of zij een familielid was van de bekende logopediste Branco van Dantzig is nog niet bekend.

Mathenesserlaan 202 – Samuel Vles
Ten tijde van zijn overlijden in 1917 woonde ondernemer Samuel Vles op dit adres.

Mathenesserlaan 208 – Joods Weeshuis
Op dit adres was na 1898 het Israëlietisch Weeshuis gevestigd.

Mathenesserlaan 220 – Joodsche Kinderzorg
De Vereniging “Joodsche Kinderzorg” adverteerde in 1911 in het Nieuw Israëlietisch Weekblad met de vraag voor pleeggezinnen. Op dit adres woonde de secretaresse van de vereniging, Dina Sanson. Op 2 juli 1913 overleed hier Bernard Sanson, weduwnaar van R. M. Hijmans, de vader van Dina.

Mathenesserlaan 223 – Eva Vles-Parser

Eva Vles-Parser was de secretaresse van de Israëlietische Gezondheidskolonie. In 1922 plaatste zij een advertentie omdat er in het Boschhuis te Prinsenhage en het Zeehuis te Ter Heijde nog enkele plaatsen voor kinderen beschikbaar waren. Eva Parser werd in Antwerpen geboren op 12 april 1872 en was gehuwd met de koopman Hijman (Henri) Vles (Rotterdam, 11 augustus 1867 – Rotterdam, 1 mei 1921).
Na de oorlog, in 1953, was op dit adres het secretariaat van het WIZO (Women’s International Zionist Organization) gevestigd en al direct na de oorlog dat van de Nederlands Israëlitische Gemeente.

Mathenesserlaan 223 – HIAS
Na de oorlog werd de HIAS (Hebrew Immigrant Aid Society) gevestigd, de organisatie die bemiddelde bij de emigratie naar alle landen, waaronder Israël. Adje Cohen was de drijvende kracht bij de opbouw van de Joodse gemeente van Rotterdam en hij vestigde er de afdeling van de HIAS.

De geïllustreerde Joodsche Post, 24 maart 1921

Mathenesserlaan 229 – gezin Davids-Katz
Mevrouw Davids-Katz was in november 1923 secretaresse van het ‘Comité tot Leniging van den nood der Joden in Duitschland’. Er was in die periode geen sprake van vervolging, maar van een enorme verarming van de bevolking en met name van Joden. Deze verarming was zo erg, dat er in sommige delen van Duitsland sprake was van hongersnood. Mevrouw Davids-Katz voerde in 1924 ook het Rotterdamse secretariaat voor de bouw-loterij van “De Joodsche Invalide”.

Wilhelmina Katz was van Duitse komaf en werd in Rödingen geboren op 27 januari 1882 en vermoord in Auschwitz op 11 december 1942. Zij was gehuwd met Nathan Davids (Rotterdam, 23 januari 1875 – Auschwitz, 11 december 1942) en zij kregen drie kinderen; Saartje (Rotterdam, 12 mei 1905), Joachim Hans (Rotterdam, 19 mei 1907) en Lydia (Rotterdam, 19 februari 1915).

Nathan Davids vierde in 1926 het 25-jarig bestaan van zijn bedrijf. Bij het zoeken in de adresboeken blijkt hij een pelterij te hebben gehad – een bonthandel. Het bedrijf was gevestigd op de Wijnhaven 80.

Mathenesserlaan 238a – Salom Lobstein
In 1939 woonde hier Salom (Sal) Lobstein (Meppel, 22 september 1916 – Arnhem, 17 september 1998), betrokken bij de N. Z. S. O., afdeling Rotterdam.

Mathenesserlaan 244a – N. Schwartz
Hier konden in 1937 bij secretaris N. Schwartz inlichtingen worden ingewonnen over de Jeugd Propaganda Club van de S. A. Rudelsheimstichting, afdeling Rotterdam.

Mathenesserlaan 248 – T. van Cleeff Szn.
Tobias van Cleeff (Rotterdam, 31 oktober 1866 – Den Haag, 12 april 1940) was de penningmeester bij de regenten van het Israëlietisch ziekenhuis op de Schietbaanlaan in Rotterdam. Tobias was gehuwd met Johanna Fleck (Iserlohn, 15 januari 1878 – 1963) en zij hadden drie kinderen; Ernst Salomon (Rotterdam, 8 september 1899 – Rotterdam, 8 juni 1967), Frieda Barbara (Rotterdam, 15 april 1901 – Haarlem, 21 juli 1964) en Arthur Simon (Rotterdam, 25 maart 1904 – Westmount, Canada, 10 december 1986).

Mathenesserlaan 252 – Adolf Zeckel
Vanaf april 1935 woonde hoogleraar in de psychiatrie Adolf Zeckel (Groningen, 7 april 1940 – New York, 17 maart 1955) op dit adres met zijn vrouw Johanna Louise Polak (Groningen, 24 december 1909). Johanna en Adolf hadden twee zoons; Paul Siegfried (Rotterdam, 10 februari 1934) en Han Rudolf (Rotterdam, 27 mei 1936). Tussen 1932 en 1935 woonde het gezin op de Mauritsweg 36.

Mathenesserlaan 273b – Jac. de Haas
Jac. de Haas was in 1940 het contactadres van de Israëlitische Vereniging Dowor Touf. Jacob Simon de Haas (Middelharnis, 25 juni 1885 – Sobibor, 23 april 1943) was gehuwd met Henriëtte van Thijn (Alkmaar, 10 juni 1886 – Sobibor, 23 april 1943).

Mathenesserlaan 273b – gezin Philipson
Ten tijde van de oorlog woonde hier het gezin Philipson. Zij woonden eerst op de Provenierssingel.

Mathenesserlaan 277 – Simon van den Bergh
Simon van den Bergh was in 1917 penningmeester van het bouwfonds van de Vereeniging “Mikweih Jisroëil” dat ernaar streefde een centraal Joods gebouw op te richten. In maart 1917 werd er een weldadigheidsbazaar georganiseerd in de Doelenzaal. Simon van den Bergh (Oss, 26 juli 1887 – Bergen-Belsen, 6 maart 1945) was koopman in meel en zijn vrouw Seraphina Knurr (Rotterdam, 6 november 1895 – Tröbitz, 9 mei 1945) zat eveneens in het bestuur van deze vereniging.

Mathenesserlaan 287 – gezin Van Creveld
Levie van Creveld woonde hier met zijn gezin voor de oorlog. Hij was ondernemer.

Mathenesserlaan 290 – Joseph Mogendorff
In 1937 was Joseph Mogendorff penningmeester van de Jeugd Propaganda Club van de S. A. Rudelsheimstichting, afdeling Rotterdam.  Joseph was een zoon van Abraham Mogendorff (Gouda, – Bergen-Belsen, ). Abraham was rond 1928 onderdirecteur van Kaufmann’s Huidenhandel. Abraham was gehuwd met Hanna van Dantzig (Rotterdam, – Rotterdam, ) en zij hadden twee zoons; Joseph (Rotterdam, 14 augustus 1918 – Rotterdam, 17 maart 2015) en Gerard (Rotterdam, – Bergen-Belsen, ).

Mathenesserlaan 291 – gezin Vreede
Aan het begin van de oorlog woonde hier het gezin van Marcus Eliazar Vreede (Rotterdam, – Auschwitz, ) en zijn vrouw Cornelia Judith Elze (Rotterdam, – Auschwitz, ). Marcus en Cornelia hadden twee kinderen; Simon (Rotterdam, – Extern kommando Wüstegiersdorf, ) en Roza (Rotterdam, – Auschwitz, ). Roza woonde met haar man en dochtertje op de Statenweg 96b.

Mathenesserlaan 291 – I. D. Chait Zonen
Op dit adres was de houthandel van I. D. Chait Zonen in 1946 gevestigd.

Mathenesserlaan 314 – advertentiebureau Bril
Op dit adres woonde de familie Bril en was hier hun advertentiebureau gevestigd.

Mathenesserlaan 330 – gezin Flegenheimer
Het gezin Flegenheimer woonde hier voor de Tweede Wereldoorlog.

Mathenesserlaan 332 – Leon Louis Akker
Aan het einde van de jaren dertig woonde hier het gezin van Leon Louis Akker en Antje Serphos. Leo was de producent van de Akkertjes, een pijnstiller. Antje was in 1936 betrokken bij de Joodse Vrouwenraad, afdeling Rotterdam.

Mathenesserlaan 341 – kleuterschool Bep Wijnands
Bep Wijnands adverteerde in Ha’Ischa van 1 september 1938 en meldde dat zij nog plaats had in haar kleuterschool. Bep was waarschijnlijk Johanna Elisabeth Wijnands (Rotterdam, 27 april 1917) die hier bij haar ouders woonde, accountant Jacob Wijnands (Rotterdam, 25 oktober 1888) en Bernardina Wilhelmina de Graaf (Rotterdam, 10 mei 1889).  Bep was niet Joods, maar richtte zich wel op de Joodse gezinnen in haar buurt.

Mathenesserlaan 344 – Levie Israëls
Levie Israëls (Grijpskerk, 4 juli 1907) was penningmeester van de Vereeniging Montefiore en woonde hier in 1927. Levie was gehuwd met Eva Lina van Dam (Leiden, 27 juni 1907) en hij was mededirecteur van de Gecontroleerde Particuliere Nachtveiligheidsdienst.

Mathenesserlaan 352a –  gezin Meiboom
In 1933 woonde de familie Meiboom op de Oostzeedijk. Dit was het gezin van koopman in oud-ijzer Philippus Barend Meiboom (Hardinxveld, 23 juni 1878 – Auschwitz, 7 juli 1944) en Sara van Gelder (Maassluis, – Auschwitz, ). Zij waren de ouders van Judith Heintje (Rotterdam, – Auschwitz, ) en Salomon Salomo (Rotterdam, – Auschwitz, ).

Mathenesserlaan 362a – tandarts Jozef Johan Pool
Vanaf 1931 voerde Jozef Johan Pool (1909 – 1988) zijn tandartsenpraktijk. Eerst op dit adres, waar het gezin ook woonde, later op de ’s Gravendijkwal.

Mathenesserlaan 371a – Betsij Freundlich – Van Daelen
Betsij Freundlich – Van Daelen (Rotterdam, 16 juni 1906 – Portugal, 4 maart 1944) was in 1937 betrokken bij de Joodse Vrouwenraad, afdeling Rotterdam of de Vereniging voor Practisch Palestinawerk, of het Joodsch Nationaal Fonds. Betsij was gehuwd met Max Freundlich (Waldsee, 16 juni 1906 – 5 april 1954) en zij hadden twee dochters; Else Gladys (Rotterdam, 27 december 1937 – Amsterdam, 19 december 2017) en Helen Myra (Rotterdam, 30 maart 1939).
Op de kaart van Betsij bij de Joodse Raad is aangegeven het gezin tijdens de oorlog op de Oude Woudenbergscheweg 17 in Doorn woonde en op 2 juni 1943 naar Lissabon vertrok.

Mathenesserlaan 372 – Jaap Engelsman
In 1947 was hier het contactadres gevestigd van de Joodse studentensociëteit “Asker”.

Mathenesserlaan 372a – Mathilde Bosman-Pieters
Vanaf 1921 tot in de oorlog woonde Mathilde Bosman-Pieters op dit adres, weduwe van Salomon Bosman. Zij was de moeder van Maurits en Jona Bosman.

Mathenesserlaan 373 – Klara de Leeuwe
Klara de Leeuwe woonde hier in 1934.

Mathenesserlaan 374 – M.L. Kattenburg
In 1913 was Mozes Levie Kattenburg (Haarlem, 3 september 1857 – Rotterdam, 14 december 1930) voorzitter van de vereniging Montefiore. Hij woonde op dit adres met zijn vrouw Mietje Schoolmeester (Haarlem, 29 december 1857 – Ukkel, 30 december 1924). Mozes was directeur van “Magazijn Nederland”. Mietje en Mozes hadden de volgende kinderen: Levie Mozes (Haarlem, 14 juni 1877 – Haarlem, 12 januari 1934), Henderica (Haarlem, 2 juli 1880 – Rotterdam, 2 januari 1940), Siegfried (Haarlem, 15 januari 1882 – Rotterdam, 2 juli 1928), Frederik Mozes (Haarlem, 13 juni 1883 – Brussel, 1935), Herman Mozes (Haarlem, – Den Haag, ), Margaretha (Rotterdam, 2 april 1891 – Rotterdam, 19 september 1891), Henriëtte Margaretha (Rotterdam, 12 februari 1896). Mozes en Mietje hebben op verschillende adressen in Rotterdam gewoond.

Mathenesserlaan 378 – Simon Jakob Levie van Aalten
Advocaat Simon Jakob Levie van Aalten woonde op dit adres.

Mathenesserlaan 379 – Robert Straschnow
Graanhandelaar Robert Straschnow (Wenen, – Auschwitz, ) was in 1924 het contactadres van Degel Jehoedah, een Joodse jeugdvereniging. In 1925 was mevrouw A. Straschnow-Cahn, wellicht de moeder van Robert, betrokken bij De Joodsche Wachter, weekblad. Orgaan van den Nederlandschen Zionistenbond.
Robert trouwde met Bina van Huiden (Groningen, – Auschwitz, ) en zij hadden een zoon George Robert (Rotterdam, 10 juni 1931 – Shoresh, Israël, 5 november 2018). Ten tijde van de oorlog waren Bina en Robert gescheiden. George Robert overleefde de oorlog en maakte Alijah (emigreerde naar Israël) en nam daar de naam Giora Nevo aan.

Mathenesserlaan 386a – gezin Leons
In 1931 woonde hier Nathan (Nico) Leons (Rotterdam, 28 juli 1887 – Voorburg, 24 november 1960), makelaar in suiker. Nathan was gehuwd met Rosetta Souget (Amsterdam, 20 februari 1898 – Amsterdam, 22 juni 1978) en zij hadden drie kinderen; Max Nico (Rotterdam, 24 november 1921), Siegfried Matthijs (Rotterdam, 3 januari 1924 – 2 augustus 2010) en een zoon Chelly (Rotterdam, 16 maart 1925). Nathan had zijn bedrijf op Slagveld 1b.

Mathenesserlaan 387a – rabbijn Vorst
Rabbijn L. Vorst woonde in 1953 op dit adres.

Mathenesserlaan 392 – klankstudio Peekel
Op dit adres was Klankstudio Peekel gevestigd.

Mathenesserlaan 399a – gezin Swartberg – Frank
Mevrouw J. Swartberg – Frank voerde in 1939 het secretariaat van de Rotterdamse afdeling van de Joodse Invalide. Zij was Hendrika Frank (Groningen, 27 mei 1887 – Sobibor, 30 april 1943) en ze was gehuwd met Jozef Swartberg (Assen, 1 december 1881 – Sobibor, 30 september 1943). Hendrika en Jozef hadden drie kinderen; Louis (Rotterdam, 9 mei 1912 – Sobibor, 21 oktober 1943), Bob Izak (Groningen, 7 september 1914 – Noordwijk aan Zee, 10 november 1980) en Maria (Rotterdam, 4 september 1918 – Auschwitz, 21 september 1942).
Jozef Swartberg was koopman in zuidvruchten (na 1924: directeur N. V. Joz. Swartberg Handelsmaatschappij), samen met zijn broer Leon Swartberg, die op de Beukelsdijk 33a woonde van ca. 1917 tot 1924; daarna woonde hij in Hilversum) en met hun neef Louis Swartenberg. Moeder Hendrika Frank was een nicht van Jonas Frank, de vader van Cobie Frank.

Mathenesserlaan 408 – Andries Salomon van Daelen
In 1939 woonde hier Andries van Daelen, oliehandelaar en bestuurslid van de kerkenraad van de Nederlands Israëlitische Gemeente.

Mathenesserlaan 411a – David Andriesse
Op 8 mei 1943 werd handelsagent David Andriesse (Rotterdam, – Sobibor, ) door Groep X gearresteerd, wegens ‘evacuatie’. David was gehuwd met Bettie Berendina de Leeuw (Woerden, – Sobibor, ). David en Bettie werden op 12 mei 1943 doorgestuurd naar Kamp Vught.

Mathenesserlaan 412 – gezin Pierot
Hier woonde van 1927 tot 1936 het gezin Pierot.

Mathenesserlaan 413b – Jaap en Ivo Samkalden
op dit adres groeiden de tweeling Jaap en Ivo Samkalden op. Ivo was de latere burgemeester van Amsterdam.

Mathenesserlaan 414 – gezin Kattenburg
Op dit adres woonde tot 1934 het gezin van koopman voor de Hollandia Kledingfabriek Levie Mozes Kattenburg (Haarlem, 14 juni 1877 – Rotterdam, 12 januari 1934). Levie was gehuwd met pianiste Grietje Hartz (Amsterdam, – Sobibor, ) en zij hadden de volgende kinderen; Meta (Rotterdam, 19 mei 1906), Frieda Marcella (Rotterdam, 5 mei 1910) en Rita (Rotterdam, – Sobibor, ). In 1934 verhuisde het gezin naar de Graaf Florisstraat 33b. Op 11 september 1927 verloofde Meta zich met Ir. Erich Th. Gelber. Meta en Erich overleefden de oorlog.

Mathenesserlaan 425b – gezin Polak – Hiegenlich
Hier woonden in het begin van de oorlog Clara Hiegenlich (Assen, – Sobibor, ), haar man Salomon Polak (Hoorn, – Sobibor,

Mathenesserlaan 433 – Tsedouko Beseiser
Rond 1933 was deze vereniging hier gevestigd. Het doel van de vereniging was ‘weldoen in het geheim’ voor het verstrekken van steun voor oppassende min- of onvermogende Israëlieten, het verstrekken van handelsgeld.

Mathenesserlaan 433 – Salomon Fles en Judic Bosnak
De archiefkaart geeft geen duidelijkheid over wanneer Salomon Fles (Rotterdam, – Monowitz, ) en Judic Bosnak (Amsterdam, – Den Haag, ) op dit adres kwamen wonen. Wel woonden zij in het begin van de oorlog in en Haag, op de Laan van Meerdervoort 976. Judic en Salomon waren de ouders van Alida (Antwerpen, – Sobibor,

Mathenesserlaan 435 – Jacques Pierot
In 1920 was Jacques Pierot (Rotterdam, 4 oktober 1881 – New York, 7 augustus 1953) penningmeester van Montefiore. Jacques was gehuwd met Eva Stokvis (Rotterdam, 15 april 1876 – New York, 22 juli 1941) en zij hadden de volgende kinderen: Felix Raphaël (Rotterdam, 11 maart 1902 – New York, 22 februari 1952), Jacobus (Rotterdam, 19 oktober 1903 – New York, 1 februari 1979) en Morris (Rotterdam, 23 januari 1906 – New York, 1983).

Mathenesserlaan 447b – Dr. Fila Szper
In 1951 woonde hier Dr. Felicia Szper (Warschau, 17 juni 1883), in de periode dat zij in Amsterdam woonde was ze lerares op de Joodse HBS. Fila was een van de overlevenden van concentratiekamp Theresienstadt. Aan het begin van de oorlog woonde Fila op de Valeriusstraat 34 in Amsterdam.

Mathenesserlaan 449 – Alice Frank
Onderwijzeres Alice Jenny Frank was in 1937 de secretaresse van het comité dat de Chanoeko-actie organiseerde. Met de opgehaalde fondsen konden kinderen kleding en schoeisel worden verstrekt.
Alice (Rotterdam, 9 april 1912) woonde bij haar ouders, leerhandelaar Joseph Frank (Meppel, 27 maart 1878 – Amsterdam, 23 juni 1955) en Ella Cohn (Jever, 9 juni 1876 – Bussum, 15 december 1952) en zij had twee oudere zussen, Vera Hedwig (Rotterdam, 21 april 1906 – Den Haag, 5 februari 1991) en Martha (Rotterdam, 28 oktober 1910).

Mathenesserlaan 451 – J. Cohen – Polak
In 1930 werd mevrouw Jeanne Elise Cohen – Polak (Amsterdam, – Auschwitz, ), secretaresse van de Rotterdamse afdeling van de Joodse vrouwenraad. Jeanne was de echtgenote van lompenhandelaar Henri (Harry) Cohen (Rotterdam, – Gogolin, ) en Jeanne en Henri hadden twee zonen: Robbert Simon (Robbie) (Rotterdam, – Breux sur Avre, ) en Ernst Maurits (Rotterdam, – Auschwitz, ).

Robbie Cohen studeerde aan de Technische Universiteit in Delft. Hij woonde daar op kamers in de Phoenixstraat 39. Op 19 juni 1941 stak hij met een mede-Engelandvaarder de Noordzee over. Hij werd aangenomen bij de Engelse Royal Air Force, waar hij werd opgeleid tot piloot. Hij nam, als enige Nederlandse piloot, op 11 april 1944 deel aan de luchtaanval op het CBR in Den Haag. Enkele maanden later keerde Robbie niet terug van een nachtvlucht boven Frankrijk. Robbert Simon Cohen was ongehuwd.

Mathenesserlaan 451 – Vereniging Israël (afdeling Rotterdam)
Rond 1933 was dit het contactadres voor de Vereniging Israël, afdeling Rotterdam. De vereniging verzorgde steun voor noodlijdende Joden in het buitenland.

Mathenesserlaan 453 – gezin Jacob van Cleeff
Op 23 augustus 1937 overleed op dit adres Jacob van Cleeff. Hij was de echtgenoot van Elisabeth van Cleeff – Lob, presidente van het Joodse Oude Liedengesticht.

Mathenesserlaan 464 – Bertha Hollander – Meinrath
Bertha Hollander – Meinrath (Mühlheim, – Auschwitz, ) woonde op dit adres in 1934 en zij was betrokken bij de Joodsche Vrouwenvereniging voor Practisch Palestinawerk (aangesloten bij de W. I. Z. O.). Bertha was gehuwd met koopman in mode-artikelen Charles Salomon Hollander (Rotterdam, 28 december 1877 – Rotterdam, 5 mei 1931). Bertha en Charles hadden twee dochters, Mathilda Esther (Rotterdam, – Auschwitz, ) en Magdalena Paula (Rotterdam, – רמת גן (Ramat Gan), ).

Mathenesserlaan 468a – gezin De la Bella
Hier woonde vanaf mei 1935 tot in het begin van de oorlog koopman Matthijs de la Bella (Amsterdam, – Leusden (Kamp Amersfoort), ), zijn vrouw Judic Cohen (Amsterdam, – Monowitz, ) en hun kinderen Albert (Rotterdam, – Mauthausen, ), Henri (Rotterdam, – Auschwitz, ) en Roza (Rotterdam, – Auschwitz, ). Matthijs zat gevangen in Kamp Amersfoort en werd bij een vluchtpoging neergeschoten. Het gezin probeerde naar het buitenland te ontkomen en werd verraden. Op 15 september 1942 werden Judic en de kinderen op dit adres door de Sicherheitspolizei gearresteerd.

Mathenesserlaan 472 – Stella van Esso
Estella van Esso (Rotterdam, 21 december 1911) won in 1924 met haar opstel over Ruth een prijsvraag. Het opstel staat hier. Stella was een dochter van Meijer (Maurits) van Esso (Meppel, 30 augustus 1875) en Rachel Sara de Vries (Hoorn, 24 juli 1885) en had een zus Frida (Rotterdam, 14 augustus 1910).

Mathenesserlaan 477a – gezin Van Leeuwen – van Straten
Vanaf december 1940 woonden de heer en mevrouw J. van Leeuwen – van Straten op dit adres. Dit waren Joseph van Leeuwen (Rotterdam, – Auschwitz, ) en zijn vrouw Elizabeth van Straten (Rotterdam, – Auschwitz, ). Joseph en Elisabeth hadden een dochter Pauline (Rotterdam, – Sobibor, ) en een zoon Samuel Louis (Rotterdam, – Mauthausen, ). Volgens de archiefkaart van het Stadsarchief Rotterdam begon Joseph als kantoorbediende. Voor de oorlog was hij directeur van de Papierhandel en Fabriek v/h Gebroeders Cats.

Mathenesserlaan 477d – gezin Van Leeuwen – van Klaveren
Hier woonden vanaf 1936 commissionair Eliazar van Leeuwen (Rotterdam, – Auschwitz, ) en zijn vrouw Catharina van Klaveren (Rotterdam, – Auschwitz,

Mathenesserlaan 479a – gezin Hermer – Van Zanten
Na 1922 woonde hier het echtpaar Hermer – Van Zanten. Chaim Hermer was directeur van de Internationale Controle Maatschappij.

Mathenesserlaan 484 – gezin Frenkel
Ten tijde van de oorlog woonde hier het gezin Frenkel. Leon Frenkel (Rotterdam, 9 december 1885 – Rotterdam, 14 maart 1948) was gehuwd met Rosy Serphos (Enschede, 30 juli 1892 – Rotterdam, 14 maart 1948) en zij hadden twee kinderen; Aline (Rotterdam, – Auschwitz, ) en Henriette Elfriede (Rotterdam, – Auschwitz, ). Het Museum Rotterdam heeft een portret van Rosy in de collectie. Leon was ondernemer en voerde het N. V. Effecten- en Bankierskantoor Leo Frenkel op de Zuidblaak 26.

Mathenesserlaan 486 – gezin Bruno de Jongh
Het gezin van Bruno de Jongh heeft op dit adres gewoond. Bruno had een manufacturenzaak op de Hoogstraat.

Mathenesserlaan 496 – Betsij van Hertzfeld – Philipse
In 1929 woonde mevrouw Betsij Hillel van Hertzfeld – Philipse (Rotterdam, 27 april 1891 – Rotterdam, 3 juni 1947) op dit adres, penningmeester van de Rotterdamse afdeling van de Joodse vrouwenraad. Betsij was de echtgenote van koopman in zuidvruchten Maurits Hillel van Hertzfeld (Rotterdam, – Rotterdam, ) en zij hadden drie zoons, Leo (Rotterdam, – Auschwitz, ), Frits (Rotterdam, – Neuengamme, ) en Reindert Albert (Rotterdam, 7 juni 1920 – Rotterdam, 12 november 2007)

 

bron:
www.wikipedia.nl, lemma Mathenesserlaan (geraadpleegd 27 aug 2015)
Nieuw Israëlietisch Weekblad, 17 maart 1911, Vereeniging “Joodsche Kinderzorg”
Ibidem, 14 feb 1913, Montefiore
Ibidem, 9 maart 1917, Doelezaal te Rotterdam
Ibidem, 16 juni 1922, Israëlietische Gezondheidskolonie
Ibidem, 9 nov 1923, Comite tot leniging van den nood der Joden in Duitschland
Ibidem, 21 maart 1924, “De Joodsche Invalide”.
Ibidem, 7 mei 1926, N Davids & Co
Ibidem, 11 nov 1927, Mathenesserlaan 344
Ibidem, 13 feb 1931 – Mathenesserlaan 248
Ibidem, 3 dec 1937 – Chanoeko-actie
Ibidem, 11 nov 1938, M van Dantzig
Ibidem, 28 maart 1947, Engelsman
Ibidem, 13 maart 1953 – Mathenesserlaan 387a
Ibidem, 4 sep 1953, Joodse Gemeente, Mathenesserlaan 223
Ibidem, 9 okt 1953 – WIZO-nederland
Ibidem, 12 feb 1960, chadasjot haboniem beholland
Ibidem, 3 maart 1978, waardevol legaat van Vitale Bloch
Ibidem, 11 okt 1985 – Hans Kreft
Stadsarchief Rotterdam, adresboeken 1917, N Davids
Stadsarchief Rotterdam, digitale stamboom, lemma Seraphina Knurr, Simon van den Bergh, Eva Parser, Hijman Vles
www.joodsmonument.nl, lemma Wilhelmina Katz en Nathan Davids (geraadpleegd 27 aug 2015)
Aanvullingen met dank aan Elsje Prins, Leeds
Fila Szper, kaarten Joodse Raad via arolsen archieven, referentie 124200058,
Stadsarchief Rotterdam, Tobias van Cleeff, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-085, pagina 90444
Ibidem, Levie Israels, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-213, pagina 231337
Stadsarchief Rotterdam, David Andriesse, 63 Archief van de Gemeentepolitie Rotterdam, inventarisnummer 3760
www.joodsmonument.nl, lemmata Adriesse (geraadpleegd 21 augustus 2020).
“Advertentie linnenjuffrouw”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1932/12/09 00:00:00, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 09-09-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874807:mpeg21:p008
Stadsarchief Rotterdam, M. van Dantzig, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-093, pagina 99534
“Familiebericht I D Chait Zonen”. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 1946/05/15 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 25-12-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000046348:mpeg21:p004
www.joodsmonument.nl, lemmata gezin Vreede (geraadpleegd 27 december 2020)
Stadsarchief Rotterdam, gezin Kattenburg, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-234, pagina 252404
“Succesvolle Kunstavond voor „De Joodse Invalide””. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1938/11/03 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 16-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000580088:mpeg21:p00003
Swartberg- Frank, www.joodsmonument.nl, lemmata gezin.
“Rudelsheimstichting.”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1937/02/25 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 16-01-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000582105:mpeg21:p00007
Stadsarchief Rotterdam, Joseph Frank, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-138, pagina 144463
toevoeging J. Swartberg – Frank met dank aan B. Wegner, email 22 april 2021
Stadsarchief Rotterdam, Margaretha van Dantzig, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-093, pagina 99534
J. Sanders, Zionistisch studentenjaarboek 1915. Geraadpleegd op Delpher op 26-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA16:021054001:00002
Wilhelmina Katz, De geïllustreerde joodsche post, 24 maart 1921. Geraadpleegd op Delpher op 26-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA16:021070014:00001
B. van Herzfeld – Phliipse, Ha’ischa, 1 januari 1929. Geraadpleegd op Delpher op 26-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMATR01:001923001:00001
J. Cohen – Polak, Ha’ischa, 1 oktober 1930. Geraadpleegd op Delpher op 26-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMATR01:001925010:00001
B Hollander Meinrath, Ha’ischa, 1 november 1934. Geraadpleegd op Delpher op 26-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMATR01:001888011:00001
Stadsarchief Rotterdam, Bertha Meinrath, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-198, pagina 214303
Antje Serphos, Ha’ischa, 1 mei 1936. Geraadpleegd op Delpher op 26-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMATR01:001889005:00001
B. Freundlich – van Daelen, Ha’ischa, 1 januari 1937. Geraadpleegd op Delpher op 26-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMATR01:001889013:00001
gezin Spetter, annotatie zie Henegouwerlaan
Kleuterschool Bep Wijnands, Ha’ischa, 1 september 1938. Geraadpleegd op Delpher op 26-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMATR01:001890009:00001
Bernard Sanson, De joodsche wachter, 18 juli 1913. Geraadpleegd op Delpher op 27-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005435040:00001
Jacq. Pierot, De joodsche wachter, 22 oktober 1920. Geraadpleegd op Delpher op 27-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005438022:00001
Straschnow, Tikvath-Israel = De hoop van Israël, 1924-02. Geraadpleegd op Delpher op 27-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005612006:00001
Stella van Esso, Maandblad van den Joodschen Vrouwenraad te Amsterdam, 1924-05. Geraadpleegd op Delpher op 27-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005469017:00001
Straschnow, De joodsche wachter, 13 maart 1925. Geraadpleegd op Delpher op 27-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005440060:00001
Stadsarchief Rotterdam, Robert Straschnow, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-462, pagina 496807
www.joodsmonument.nl, lemmata Bina van Huiden en Robert Straschnow
Mary Kattenburg, Tikvath-Israel = De hoop van Israël, 1925-06 Geraadpleegd op Delpher op 27-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005612020:00001
“Familiebericht kattenburg”. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 1927/09/02 00:00:00, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 27-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010659116:mpeg21:p008
Stadsarchief Rotterdam, Levie Mozes Kattenburg, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, invetarisnummer 851-234, pagina 252397
Klara de Leeuwe, De joodsche wachter, 6 juli 1934. Geraadpleegd op Delpher op 27-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005445027:00001
Jacob van Cleeff, De joodsche wachter, 27 augustus 1937. Geraadpleegd op Delpher op 27-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005446087:00001
Van Walsum, De Joodsche middenstander, 11 november 1938. Geraadpleegd op Delpher op 28-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005673006:00001
S. Lobstein, De joodsche wachter, 22 december 1939. Geraadpleegd op Delpher op 28-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005447103:00001
Stadsarchief Rotterdam, Salom Lobstein, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-301, pagina 321024
Stadsarchief Rotterdam, Betsij Hillel van Hertzfeld – Philipse, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-192, pagina 206563
www.joodsmonument.nl, lemmata gezin Hillel van Hertzfeld
“Familiebericht Eva Pierot”. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 1941/07/24 00:00:00, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 28-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011002885:mpeg21:p012
Stadsarchief Rotterdam, Jacques Pierot, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-372, pagina 396578
Stadsarchief Rotterdam, Max Freundlich, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, invenarisnummer 851-139, pagina 146128
kaart Joodse Raad Betsy Freundlich v. Daelen via Arolsen Archives, 130289300
Henri Vles, Familiebericht. “Nieuwe Rotterdamsche Courant”. Rotterdam, 02-05-1921, p. 11. Geraadpleegd op Delpher op 07-08-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010025436:mpeg21:p011
Stadsarchief Rotterdam, Adolf Zeckel, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-419
Stadsarchief Rotterdam, Meijer van Esso, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-130.
Vereniging Israël, Joodsch hulpbetoon; halfmaandelijks tijdschrift voor de joodse instellingen van weldadigheid en sociale voorzorg in Nederland, jrg 1, 1933, no 14, 20-11-1933. Geraadpleegd op Delpher op 25-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005691015:00001.
Tesdouko beseiser, Joodsch hulpbetoon; halfmaandelijks tijdschrift voor de joodse instellingen van weldadigheid en sociale voorzorg in Nederland, jrg 1, 1933, no 14, 20-11-1933. Geraadpleegd op Delpher op 25-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005691015:00001.
Jacob Sanders, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-413.
De la Bella arrestaties, Stadsarchief Rotterdam, 63 Archief van de Gemeentepolitie Rotterdam.
Matthijs de la Bella, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-025.
Bep Wijnands, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, bestandsnaam NL-RtGAR_494-03_851-546_0595740R.jpg.
Elizabeth Hornemann – Huisman, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-205.
Salomon Fles, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-136.
Salomon Fles, met dank aan Hans Cohen (email 2 maart 2024).

illustratie:
“Advertentie linnenjuffrouw”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1932/12/09 00:00:00, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 09-09-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874807:mpeg21:p008
Stadsarchief Rotterdam, Prentbriefkaarten verzameld door het Stadsarchief Rotterdam, Nieuw Israëlitisch Weeshuis aan de Mathenesserlaan, 1900, PBK-656
Wilhelmina Katz, De geïllustreerde joodsche post, 24 maart 1921. Geraadpleegd op Delpher op 26-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA16:021070014:00001
Kleuterschool Bep Wijnands, Ha’ischa, 1 september 1938. Geraadpleegd op Delpher op 26-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMATR01:001890009:00001
“Familiebericht kattenburg”. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 1927/09/02 00:00:00, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 27-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010659116:mpeg21:p008
Jacob van Cleeff, De joodsche wachter, 27 augustus 1937. Geraadpleegd op Delpher op 27-04-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005446087:00001.

gepubliceerd:
27 augustus 2015

Laatst bijgewerkt:
2 maart 2024