Binnen het Jodendom is het Mikwe van groot belang. Het speciaal voor dit doel gebouwde reinigingsbad wordt met deze naam aangeduid, het woord betekent letterlijk ‘levendig water’ en het doel is zowel de hygiëne als de spirituele reinheid. Zowel de mens, maar ook eetgerei als dat gekasjerd moet worden, worden in dit bad gedompeld.
Er zijn een aantal voorschriften voor een Mikwe. Het moet zo diep zijn dat men er zich in kan onderdompelen, het moet een natuurlijke waterplaats zijn. De mikwes zijn meestal diep in de grond uitgegraven. Er moet een deel ‘natuurlijk water’ gebruikt worden. Dit is dan meestal regenwater, maar grondwater kan ook. Het water kan worden aangevuld met leidingwater. Er mogen geen reinigingsproducten aan te pas komen.
Wanneer wordt het mikwe gebruikt:
– wanneer een persoon uitkomt (bekeerd tot het Jodendom) moet men zich er in onderdompelen onder toezicht van drie rabbijnen van het Beit Din,
– Zeven dagen nadat de menstruatie gestopt is gaat de vrouw naar het mikwe, daarna mag ze weer seksueel contact met haar man hebben. Ook na de bevalling vindt eerst de reiniging in het mikwe plaats voordat er weer seksueel contact is,
– eetgerei dat door niet-Joden werd gemaakt wordt eerst in het mikwe gezuiverd.
Elke plaats met een Joodse gemeenschap heeft daarom een mikwe. Ook Rotterdam. Er was bij de synagoge aan de Boompjes een mikwe, er was er ook een bij de synagoge aan de Botersloot. Het verhaal over die mikwe is bijzonder, aangezien bij het bombardement de synagoge aan de Botersloot werd vernietigd. Toch ging de mikwe, oftewel het rituele bad, na het bombardement weer open…
Hoe dit precies zat is niet helemaal duidelijk. Zo verscheen in het NIW van 26 juli 1940 het bericht dat het mikwe niet gebruikt kon worden. Men schreef:
KERKELIJK BAD
De badinrichting in het vroegere Boterslootcomplex verkeert nog steeds in een toestand, die niet toelaat daarvan gebruik te maken. Reeds spoedig na de Mei-gebeurtenissen zijn door den Opperrabbijn in overleg met het Dag. Bestuur der Gemeente, pogingen aangewend, om hierin te voorzien en als resultaat hiervan werd, gelijk reeds vroeger, medegedeeld, dank zij de volle medewerking van het Kerkbestuur te Den Haag, het Kerkelijk Bad dier gemeente aan de Wagenstraat, ook voor Rotterdam ter beschikking gesteld. Als tijden zijn hiervoor aangewezen iedere Maandag, Woensdag en Vrijdag van 9—12 uur voormiddags.
Voor eetgerei kon men wel in het complex terecht, want in dezelfde krant stond:
HET TOUWELEN VAN VAATWERK
Dezer dagen is gebleken, dat de moderne inrichting tot het touwelen van vaatwerk, die een onderdeel uitmaakte van het Kerkelijk Bad in het voormalige administratiegebouw aan de Botersloot zoo goed als geheel intact is gebleven en ook volkomen bruikbaar is.
De gelegenheid voor gemeenteleden, om hiervan gebruik te maken, staat weder open. De secretarie der Gemeente, voorloopig gehuisvest in het gebouw van de vereeniging Montefiore, v. Speykstraat 105, geeft gaarne de noodige inlichtingen.
Dat duurde in ieder geval tot 20 januari 1942. Toen werd het mikwe in verband met de vorst gesloten en het mikwe in Den Haag moest nu gebruikt worden. Niet iedereen deed dat, er zijn verhalen bekend dat de Leuvehaven gebruikt werd als mikwe door orthodoxe vrouwen.
Heeft u meer informatie over de mikwes in Rotterdam, mail ons s.v.p.
bron:
“Advertentie gesloten”. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 30-01-1942. Geraadpleegd op Delpher op 12-07-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318303:mpeg21:a0055
“KERKELIJK BAD”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 26-07-1940. Geraadpleegd op Delpher op 12-07-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858242:mpeg21:a0074
laatst bijgewerkt:
12 september 2019