Op de Claes de Vrieselaan 70 was het Israëlitisch Oudeliedengesticht gevestigd. Dit gesticht werd in 1837 opgericht als een tehuis voor zieken en bejaarden. Het is op verschillende plaatsen in Rotterdam gevestigd geweest, zoals bijvoorbeeld op de Hoogstraat tot ca. 1866, op de Houtlaan van 1866 tot 1900, en het kwam uiteindelijk in 1900 aan de Claes de Vrieselaan terecht. Het was gevestigd in een groot gebouw en er was tevens een synagoge in gevestigd.
Na mei 1940, toen de synagoges aan de Botersloot en de Boompjes gebombardeerd waren, is deze synagoge nog een tijdlang gebruikt om het verlies van de andere sjoels op te vangen. Het bejaardenhuis heeft hetzelfde lot gehad als het Joods ziekenhuis en weeshuis.
Op 26 februari 1943 werd op Duits bevel het ziekenhuis, het bijbehorende bejaardentehuis én een weeshuis aan de Mathenesserlaan ontruimd door de Nederlandse WA en de Sicherheitsdienst. Tweehonderd zieken, ouderen en kinderen plus 61 man verplegend personeel gingen op transport naar Westerbork. Op 2 maart gingen ze vandaar naar Sobibor, waar ze op 5 maart werden vermoord. Zeven dagen later was iedereen, op twee verpleegsters van het ziekenhuis na, dood.Een aantal van de slachtoffers uit dit bejaardentehuis zijn te vinden via deze link.
Wie werkten er?
Het personeel dat in dit gesticht werkten was niet persé van Joodse afkomst. Zo was de katholieke Elizabeth Blom (Rotterdam, 26 april 1841 – Rotterdam, 17 juni 1899) er als dienstbode werkzaam voor haar huwelijk in 1866.
Gerelateerd:
Het verhaal over het echtpaar Bannet – Oesterman.
bron:
Stadsarchief Rotterdam, adresboek 1866-1867
Nieuw Rotterdamse Courant, nieuwsberichten 1843-1846
Kwartierstaat Maria Boerlage (bezocht 28 december 2014).
illustraties:
Stadsarchief Rotterdam, beeld en geluid, De sjoel van het Gesticht voor lsraëlietische Oude Lieden en Zieken aan de Claes de Vrieselaan werd van 1900 tot 1928 ook door omwonenden druk bezocht; van 1945 tot 1954 werd deze sjoel voor het laatst gebruikt. Collectie Stadsarchief Rotterdam beeldbank 4202_XX-62-02-2.
foto’s 2016 ©joodserfgoedrotterdam.nl
gepubliceerd:
4 mei 2016
laatst bijgewerkt:
22 februari 2023