begraafplaats Dijkstraat

dijkstraatdijkstrverl1Aan de Dijkstraat was een begraafplaats gevestigd die in 1737 in gebruik werd genomen. In 1773 werd deze begraafplaats al te klein en kwam er een uitbreiding, evenals in 1777 en 1850.

De begraafplaats is tot 1895 intensief gebruikt. In dat jaar werd de begraafplaats aan het Toepad in gebruik genomen en daarna werden er nog kinderen op de Dijkstraat begraven op een kindergedeelte van de begraafplaats, en er werd begraven wanneer de overledene dit uitdrukkelijk wenste. In 1932 verscheen een jaarverslag van de Nederlands Israëlitische Gemeente te Rotterdam in de krant waarin te lezen was hoeveel mensen er in een jaar begraven werden: ‘Ter begraafplaats Dijkstraat werden ter aarde besteld 5 levenloos geboren kinderen, 3 vrouwelijke overledenen tusschen 81 en 90 jaar en 2 vrouwelijke overledenen beneden 1 jaar‘.

kaart-rotterdam-kralingen-1
Plattegrond 1920. Begraafplaats Dijkstraat ongeveer in het centrum van de afbeelding.

Vanwege verschillende redenen, onder andere een grote lekkage, werd deze begraafplaats in 1965 geruimd. De stoffelijke overschotten werden onder rabbinaal toezicht herbegraven op de begraafplaats aan het Toepad. dijkstrverl2Het deel van de Dijkstraat waar deze begraafplaats lag was door het bombardement verdwenen, daar staat nu een flatgebouw, een parkje, een metrostation (Gerdesiaweg) en een vijver.
Deze vijver ligt min of meer op de plaats van de begraafplaats en wordt wel Jodenslootje genoemd.

Het verplaatsten van de begraafplaats werd in 1965 niet gewaardeerd. Ingezonden brieven in het Nieuw Israëlietisch Weekblad van 15 mei 1965 wijzen erop ‘dat er geen enkele verkeerstechnische reden bestond om deze begraafplaats te verplaatsen’.
Een van de laatste beheerders van deze begraafplaats was Jacob Salomon Cats, die hier in 1888 werd aangesteld.

Bekende Rotterdammers
Onder de bekende Rotterdammers die hier werden begraven zijn Hartog Hijman Tels, hoofdredacteur van het NRC; David Alexander Stibbe, lid van de kerkenraad van de Nederlands Israëlietische Gemeente werd hier in augustus 1900 begraven, in april 1907 werd A. J. Polak van de firma A. J. Polak & Zonen ter aarde besteld en oud rechter van het arrondissementsrechtbank mr. Gerard Polak Daniëls werd er in juli 1908 begraven. In november 1911 werd L. Borstel, oud-secretaris van de Nederlands-Israëlietische gemeente en het armbestuur en ridder in de Orde van Oranje-Nassau er begraven; in januari 1922 Enoch Italie. In november 1929 werd op 77-jarige leeftijd Maurice Son er begraven, telg uit het bekende tandartsengeslacht.

 

 

Bron:
Nieuw Israëlietisch Weekblad, 14 mei 1965, Piëteit
Hausdorff, D, Jizkor, Platenatlas van drie en halve eeuw geschiedenis van de joodse gemeente in Rotterdam van 1610 tot 1960 (Baarn 1978) 84
“Verslag Ned. Isr. Gem. Rotterdam”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 02-12-1932. Geraadpleegd op Delpher op 25-08-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874806:mpeg21:a0072
Stibbe, Binnenland.. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 24-08-1900, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 07-08-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000568025:mpeg21:p00006
Polak Daniels, BINNENLAND. Hofberichten. . _ Personalia.. “Land en volk”. Den Haag, 16-07-1908. Geraadpleegd op Delpher op 07-08-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB12:000182014:mpeg21:p00001
Borstel, Familiebericht. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 20-11-1911, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 07-08-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010200229:mpeg21:p024
Enoch Italie, Familiebericht. “Nieuwe Rotterdamsche Courant”. Rotterdam, 16-01-1922, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 07-08-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010025871:mpeg21:p008
ROTTERDAM. Maurice Son. †. “Nieuwe Rotterdamsche Courant”. Rotterdam, 28-11-1929, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 07-08-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010030605:mpeg21:p001

illustraties:
© joodserfgoedrotterdam.nl
artikel Rotterdamsch Nieuwsblad, 7 maart 1892
uitsnede plattegrond Rotterdam 1920

gepubliceerd
28 februari 2016

laatste aanpassing:
15 augustus 2024