Leeuwenstraat (Zandstraatbuurt)

Interieur Rosaliekerk ca 1780 Collectie Stadsarchief Rotterdam 4080_XVIII-359-03

Achter de Leeuwenstraat, ingesloten door de huizenblokken van de Leeuwenstraat, het Rodezand, de Meent en de Weste Wagenstraat stond de barokke Rosaliakerk oftewel de Leeuwenstraatsekerk. Het was een schuilkerk en in eerste instantie alleen bereikbaar via een aantal stegen. In 1935 werden er op de Meent wat huizen afgebroken en werd de Rosaliakerk beter zichtbaar. De Rosaliakerk is bij het bombardement verloren gegaan en was in haar soort – een Rooms Katholieke barokkerk, uniek en bijzonder mooi.

Jan Giudici

De Italiaanse architect Jan Giudici ontwierp de kerk en liet zich inspireren door de hofkapel van Versailles. In 1777 begon men met de bouw; een groot deel werd gefinancierd door de familie Osy.
Op 20 oktober 1779 kon de kerk gewijd worden. De kerk had een zeer fraai interieur,, rijk versierd met mooi stukwerk. De kerk werd zo goed gebruikt dat er een tweede galerij in geplaatst werd, overigens weer verwijderd bij de restauratie van 1935.
In 1892 stichtte pater Hubertus Kusters van de Rosaliekerk het Sint Franciscus Gasthuis. Het eerste onderkomen van het ziekenhuis was op de Oppert 129 boven een distilleerderij.

Doopsgezinde kerk
De Rosaliakerk was niet de enige kerk bij deze straat – ook de doopsgezinden hadden een kerk op nummer 20. Deze kerk werd tussen 1773 – 1775 gebouwd. In 1940 ging de kerk verloren, het warenhuis van V & D staat nu op deze plaats.

Leeuwenstraat 1a – J. Piller
J. Piller (Amsterdam, – Auschwitz,  was uitdrager/lompenhandelaar en was op nummer 1a gevestigd in 1930. Hij trouwde met de Nederlands Hervormde Wilhelmina Post. Het echtpaar kreeg vier kinderen, die allen niet tot een geloofsgemeenschap hoorden; Henriëtte (7 mei 1913), Antoon (2 juli 1916), Sophia (9 juli 1918) en Sara (31 oktober 1920). Het gezin woonde op verschillende plaatsen in de Zandstraatbuurt maar ook in Schiedam. Ondanks het gemengde huwelijk is Jacob vermoord in Auschwitz.

Leeuwenstraat 9 – Salon voor Verversingen
De weduwe Wolffers – Davids opende op zaterdag 23 februari 1889 het koosjere salon voor verversingen op dit adres. Rond 1880 had weduwe Wolffers – Davids op de Schiedamsedijk 85 een poelierszaak.

Leeuwenstraat 9a – A. van der Kar
A. van der Kar had op nummer 9a een lompenhandel (1928/1930).

Leeuwenstraat 10 – slager B. Meiboom
Slager B. Meiboom woonde rond 1894 op dit adres en had er waarschijnlijk ook zijn nering.

Leeuwenstraat 11b – Stein & Co
Stein & Co had een pakhuis op dit nummer in 1930.

Leeuwenstraat 14 – G. & J. Cool
G. & J. Cool verkochten vanaf dit adres marmeren schoorsteenmantels en hadden ook een zaak op de Bloemgracht 77 te Amsterdam. Ze adverteerden in het Nieuw Israëlietisch Weekblad.

Leeuwenstraat 24 – banketbakker Jacob Weijl
Voordat hij naar de Hoogstraat 257 ging, zat de zaak van deze banketbakker op dit adres.

Leeuwenstraat 34b – J. Viool
J. Viool was een brood- en banketbakker op nummer 34b (1928). Waarschijnlijk betreft dit Josua Viool, geboren in Rotterdam op 6 juli 1885 en vermoord in Auschwitz op 19 oktober 1942. Zijn vrouw, Henriette Drees (Rotterdam, 30 november 1886) werd in Auschwitz op dezelfde dag vermoord. Zij hadden hier hun winkel maar woonden hier niet. Wel in de buurt, zoals op verschillende locaties op de Zandstraat. In 1917 werd het bedrijf geleid door Meijer Viool (Rotterdam, – Auschwitz, ). Meijer was gehuwd met Judik Viool (Rotterdam, – Auschwitz, ) en zij hadden de volgende kinderen: Sara (Rotterdam, – Auschwitz, ), banketbakker Raphaël (Rotterdam, – Sobibor, ), Engeltje (Rotterdam, – Auschwitz, ), Henriëtte (Rotterdam, – Auschwitz, ) en Duifje (Rotterdam, – Sobibor, ).

Leeuwenstraat 36a – J. Brandel
Op nummer 36a zat kruidenier J. Brandel (1928).

verder:
een foto van de Rosaliakerk is hier te zien.

 

bron:
Stadsarchief Rotterdam,, adresboeken
www. joodsmonument.nl,
Nieuw Israëlietisch Weekblad, 14 sep 1917, M. Viool
Ibidem, 20 april 1894, Cool
“Advertentie Viool”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1915/09/08 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000569029:mpeg21:p00003
Stadsarchief Rotterdam, Meijer Viool, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-502, pagina 543873.
Meijer Viool en gezin, website Joodsmonument, lemmata gezin Viool (geraadpleegd 16 juli 2020).
Israëliet. Salon voor verversingen. Geraadpleegd op Delpher op 28-11-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005573009:00001
Meiboom, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 25, 1894, no 39, 28-09-1894. Geraadpleegd op Delpher op 13-08-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005407091:00001

Illustratie:
interieur Rosaliekerk ca 1780 Collectie Stadsarchief Rotterdam 4080_XVIII-359-03
“Advertentie Viool”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1915/09/08 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000569029:mpeg21:p00003

gepubliceerd:
6 maart 2016

Laatst aangepast:
13 augustus 2021