Het Noordereiland is een eiland in de Nieuwe Maas met 3600 inwoners, behorend bij Stadsdeel Feyenoord. Sinds 2005 heeft het eiland de status van beschermd stadsgezicht.
Tussen 1872 en 1874 werd onder leiding van C. B. van der Tak (Voorschoten, 12 augustus 1814 – Rotterdam, 8 augustus 1878), directeur der Gemeentewerken in Rotterdam, de Noorderhaven gegraven, de tegenwoordige Koningshaven. De Noorderhaven was de naamgever van het Noordereiland en door de aanleg werd dit gedeelte van de stad fysiek afgescheiden van het zuidelijk deel van de stad.
Tijdens de twintigste eeuw was het eiland een centrum van bedrijvigheid rond de binnenvaart. De schepen laten hier rijen breed, op het eiland woonden veel schippers. Dat veroorzaakte ook veel bedrijvigheid binnen de middenstand op het eiland en waren er tot het begin van de jaren negentig vier kruideniers, vier slagers, een postkantoor, twee drogisterijen en twee bakkers. Het grootste deel van deze middenstand is tegenwoordig niet meer op het eiland te vinden. De havenactiviteiten verplaatsten zich, het Noordereiland werd een woonwijk.
Tijdens de oorlog ontsnapte het grootste deel van het Noordereiland aan het bombardement van 14 mei 1940. Door Engelse bombardementen tijdens een later stadium van de oorlog werden er zo’n 600 woningen verwoest.
Het Noordereiland was en is een essentieel deel van de oeververbinding tussen het centrum en zuid, vroeger via de Maasbruggen. De trein reed via de spoorbrug, bij de Koningshaven via ‘De Hef’, de brug die er nog steeds staat en nu een monument is. De huidige verbinding van de trein gaat via de spoortunnel, die begint ter hoogte van het Hofplein en in Rotterdam Zuid eindigt. Het overige verkeer maakte gebruik van de Maasbruggen, waarvan die over de Koningshaven nog steeds bestaat, die over de Nieuwe Maas is vervangen door de Willemsbrug.
Voor en tijdens de oorlog woonden er verschillende Joodse gezinnen op het Noordereiland. Zij worden besproken via de links van de betreffende straten.
Het Noordereiland kent de volgende staten:
Anjerstraat
Antwerpse Hoofd
Burgemeester Hoffmanplein
Cornelis Trompstraat
De Ruyterstraat
Feijenoordstraat
Koopvaardijhof
Laurierstraat
Leliestraat
Maaskade
Olivier van Noortstraat
Prins Frederikplein
Prins Hendrikkade
Prins Hendriklaan
Prins Hendrikstraat
Prinsenhoofd
Sleephellingstraat
Thorbeckestraat
Tulpstraat
Van der Takstraat
bron:
algemene informatie via Wikipedia, lemma Noordereiland (geraadpleegd 24 oktober 2020)
illustratie:
Stadsarchief Rotterdam, beeld en geluid, X-13-1 De Willemsbrug en rechts de spoorbrug (de Maasbruggen) over de Nieuwe Maas, gezien vanaf de Maaskade op het Noordereiland. Aan de overzijde de Boompjes. 1883 – 1887, Fotocollectie algemeen – deel 1, toegangsnummer 4100
gepubliceerd:
24 oktober 2020
laatst bijgewerkt:
4 december 2021