Societé Generale du Surveillance

In 1878 stichtte Henri Goldstuck, een Joodse immigrant uit Letland, in de havenstad Rouen, Frankrijk, deze organisatie. Henri zag dat de bij de export van graan geld verloren ging omdat er graan tijdens het laden en lossen verloren ging. Hij wilde de rechten van de exporteur verdedigen door inspectie en controle van de kwaliteit en de kwantiteit van het graan op het moment van levering aan de importeur. In 1913 controleerde het SGS al 21.000.000 ton graan per jaar en had 45 kantoren in Europa. In 1980 was het aantal kantoren gestegen tot 113 en werkten 9500 mensen bij dit bedrijf in 140 landen.

In het Nederland van voor de oorlog had SGS kantoren in Amsterdam en Rotterdam, ook onder de naam Internationale Controle Maatschappij. Het bedrijf controleerde niet alleen graan, het werkterrein was uitgebreid van granen naar zaden, mineralen en andere handelsartikelen. Wanneer de vestiging in Rotterdam begon is niet geheel duidelijk maar wel is te vinden dat in Rotterdam het bedrijf in 1930 op de Boompjes 70a gevestigd, in 1939 nog steeds maar nu onder de Nederlandse naam.
Eerder al, in 1919, kwam de Rotterdamse Graansilo Maatschappij in het bezit van de Internationale Controle Maatschappij en de Graan Elevator Maatschappij. De Internationale Controle Maatschappij was een bedrijf onder Joodse leiding. In 1942 werd er dan ook een Verwalter aangesteld en in 1943 werd het bedrijf opgeheven – na de oorlog ging het bedrijf echter weer verder.

Etienne Bregstein
De leiding van de Nederlandse SGS kantoren was in handen van Schepsal Josel Bregstein (Ponemon, 5 oktober 1872) , een Joods-Letse immigrant die in 1909 in Amsterdam zijn voornaam liet wijzigen in Etienne. Etienne was gehuwd met Ita Beila Bernhardt en ze hadden twee zoons, Marcel Henri (Amsterdam, 9 juli 1900 – Palermo, 13 april 1957) en Paul (Amsterdam, 27 april 1908) en een dochter Madeleine (Amsterdam, 10 januari 1902 – Los Angeles, 29 oktober 1943). Marcel Henri werd hoogleraar en Madeleine trouwde met Charles Henri Boruchowitz, en Charles werd directeur van de vestiging in Marseille.
Etienne werd door zijn kleinzoon Rudolf omschreven als een ronde, stevige, joviale Rus. Etienne vluchtte in 1940 na de Duitse inval naar Portugal. Hij had genoeg kennis van de nazi’s om weten dat er weinig goeds van hun inval te verwachten viel, en had al in 1938, na de Kristallnacht, er bij de hele familie op aangedrongen om naar Amerika te gaan. De familie bleef echter. Op 17 oktober 1940 overleed Etienne in Lissabon, en hij werd begraven op de Joodse begraafplaats op de Rua Alphonso III, nr 44 in Lissabon. Zijn vrouw overleed in februari 1941 en hun zoons overleefden de oorlog.

bron:
wikipedia.fr, lemma Societe Generale du surveillance – histoire (geraadpleegd 30 maart 2016)
stadsarchief Rotterdam, burgerlijke stand,
stadsarchief Rotterdam, gezinskaart Marcel Henri Bregstein,
stadsarchief Rotterdam, adresboek 1930, 1939,
Hugens ING Biografisch Portaal, Bregstein, Marcel Henri
www.maassilo.com, lemma geschiedenis (geraadpleegd 30 maart 2016),
De Tijd, godsdienstig-staatkundig dagblad, 21 feb 1941 familiebericht (uit andere bladen) B Bregstein-Bernhardt,
Zitting van Wet 1954-1955 – 3944, naturalisatie van Paul Bregstein en 20 anderen,
www.geni.com, lemma Madelaine Boruchowitz,

Bregstein, Philo, Het graf van mijn grootvader, Een Kaddisj in Lissabon in De Groene Amsterdammer, 23 jan 2009.

Laatst bijgewerkt:
6 september 2019