Wijnstraat Dordrecht

De Wijnstraat is ten noorden van de Nieuwburg tussen de Wijnhaven en de Wolwevershaven in Dordrecht te vinden. Aan de noordzijde eindigt de Wijnstraat bij de Groothoofdspoort. Aan de oneven zijde staat de oudste bebouwing van Dordrecht. De aangegeven huisnummers in de nummering ten tijde van de plaatsing van de advertenties.

Bar Mitswa (kerkelijk meerderjarig)

Wijnstraat – Mozes Snijders en Sophie Davidson
Mozes Snijders (Dordrecht, – Dordrecht, ), collecteur der Staatsloterij, en Sophie Davidson (Parijs, 16 juni 1835 – Dordrecht, 27 februari 1901) woonden op de Wijnstraat ten tijde van de geboorte van hun dochter Selli op 27 september 1862. Selli overleed twee jaar later, op 16 december 1864.
De overige kinderen waren Lehman (Dordrecht, 8 november 1858 – Dordrecht, 11 november 1879),  Jeannette (Dordrecht, – Sobibor, ), Eliazar (Dordrecht, 4 oktober 1864 – Dordrecht, 20 juli 1938), Gabriël (Dordrecht, 15 september 1866 – Dordrecht, 20 december 1867), Frederica Elisabeth (Dordrecht, – Sobibor, ) en Sara Hester (Dordrecht, 16 augustus 1872 – Amsterdam, 7 december 1946).
Mozes was van belang voor de Joodse gemeente in Dordrecht, hij zat er in het bestuur. Sophie was bestuurslid van de vrouwenvereniging Tsirkat Nosjiem, die hulp verleende aan kraamvrouwen, zieken, en het verlenen van kerkkleden.

Wijnstraat 11 – Samuel Frenkel
Op 11 januari 1928 werd hier Samuel Frenkel (Auschwitz, ) geboren, de jongste zoon van Mina van Wien (Amsterdam, – Dordrecht, ) en fruithandelaar Abraham Frenkel (Leeuwarden, – Auschwitz, ). Samuel had de volgende broers en zussen; Fijtje (Rotterdam, – Auschwitz, ), Wolf (Rotterdam, – Duitsland, ) en Hessel (Rotterdam, – Auschwitz, ). Aan het begin van de oorlog woonde het gezin op dit adres.

Wijnstraat 14 – E. den Hartog en M. den Hartog – den Hartog
E. den Hartog en M. den Hartog – den Hartog vierden op 23 juli 1924 hun 12½-jarig huwelijk en werden gefeliciteerd door hun kinderen Jet, Hettie en Sarie. Dit was Elias den Hartog (Zwijndrecht, 18 september 1883 – Sobibor, 2 juli 1943) en de dochters Hettie (Hester Roosje – Zwijndrecht, 15 februari 1913) en Sarie (Sara Elisabeth,  Zwijndrecht, 14 november 1917) waren van zijn tweede vrouw, Marianne den Hartog (Barendrecht, 16 mei 1885 – Amsterdam, 12 april 1937) met wie hij op 23 januari 1912 huwde. Jet (Jetje, Rotterdam, 7 mei 1910 – Sobibor, 13 mei 1943) was van de eerste echtgenoot van Elias; Roosje van Straten (Alblasserdam, 22 september 1886 – Rotterdam, 12 mei 1910) die in het kraambed van Jetje overleed.

Wijnstraat 53 – Abraham Duits
Op 11 februari 1922 vierde Abraham Duits (Dordrecht, – gemeente Ladelund, ) hier zijn Bar Mitswa (kerkelijk meerderjarig). Abraham was een zoon van Salomon Emanuel Duits (Dordrecht, 8 januari 1881 – Dordrecht, 13 april 1965) en Daatje Alida Fonteijn (Dordrecht, 12 april 1881 – Dordrecht, 10 januari 1965). Abraham had twee zussen, Elisabeth (Dordrecht, – Auschwitz, ) en Clara Rosette (Dordrecht, 21 april 1913 – 24 juli 1997). Meer over Abraham via deze link.

Wijnstraat 54 – gezin Fonteijn
Op 31 mei 1915 werd hier een zoon geboren van Isaac Fonteijn (Den Haag, 20 maart 1879 – Dordrecht, 27 mei 1956) en Rachel Duits (Dordrecht, 15 april 1886 – Den Haag, 16 juni 1970). Verdere gegevens over dit kind ontbreken. Een jaar later, op 15 juni 1916, werd zoon Abraham Jacques geboren, gevolgd door Carla op 1 augustus 1919 en Gaby op 10 augustus 1925.

Wijnstraat 56 – Emanuel Benedictus en Greta Bolle
Bankier Emanuel Benedictus (Dordrecht, 6 juni 1888 – Dordrecht, 11 oktober 1953) en Greta Bolle (Den Haag, 1 april 1897 – Israël, 1989) trouwden op 25 januari 1921 en woonden op dit adres.

Wijnstraat 87 – Jules Henri Benedictus
Op 10 april 1928 werd hier Jules Henri Benedictus geboren. Jules was de zoon van Emanuel Benedictus (Dordrecht, 6 juni 1888 – Dordrecht, 11 oktober 1953) en Gretha Bolle ((Den Haag, 1 april 1897 – Israël, 1989), die ten tijde van het huwelijk op nummer 56 woonden. Jules had een oudere zus Suze (1923). Tijdens zijn onderduik begon Jules op 1 januari 1944 met het bijhouden van een dagboek, waarmee hij op bevrijdingsdag stopte. Jules schreef de dagboeken op zijn onderduiklocatie, een zolder op de Wijnstraat in Dordrecht. Dit zoldertje, boven een smederij in het woonhuis van Jan Burger tegenover de Nieuwbrug, heeft als bijnaam het Jodenzoldertje.
De dagboeken werden in 2011 onderdeel van een lespakket, Herinneringen aan Achter boven, een lespakket voor de kinderen van groepen 7 en 8 van de basisschool. Ook Suze hield dagboeken bij, van 1942 – 1945, deze dagboeken bevinden zich in het Regionaal Archief Dordrecht.
Jules overleed in Rotterdam op 28 oktober 2020.

Wijnstraat 119 – L. van Tijn
L. van Tijn was in 1912 vertegenwoordiger van de Nationale Algemene Levensverzekering Maatschappij. Deze maatschappij richtte zich mede op het Joodse deel van de samenleving – dit door de speciale tarieven rond huwelijk en bar mitswe (kerkelijk meerderjarig).

Wijnstraat 119 – gezin Van Tijn – Spanjer
Izaäk van Tijn (’s Gravendeel, – Dordrecht, ) en Franciska Spanjer (Gendringen, – Sobibor, ) vierden hier hun 12½-jarig huwelijk op 26 augustus 1916 en werden hiermee in het Nieuw Israëlietisch Weekblad gefeliciteerd door hun kinderen David Mozes (Dordrecht, – Auschwitz, ) en Henriëtte (Dordrecht, – Sobibor, ).

 

 

bron:
Selli Snijders, Regionaal Archief Dordrecht, 256.51 Geboorteakten Dordrecht 1862, 623 Geboorte Selli Snijders, 27-09-1862.
Lehman Snijders, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 15-12-1871, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 28-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010873639:mpeg21:p004.
Tsirkat nosjiem, BINNENLAND. AMSTERDAM, 19 Februari 1874.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 27-02-1874, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 28-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872905:mpeg21:p005.
L. van Tijn, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 15-03-1912, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 05-08-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859372:mpeg21:p003.
Rachel Fonteijn – Duits, Het Stenen Archief, https://www.stenenarchief.nl/hsa_all/hsa_view.php?editid1=10935&.
Zoon Fonteijn, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 04-06-1915, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 05-08-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859567:mpeg21:p002.
Abraham Jacques Fonteijn, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 18-08-1916, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 06-08-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860467:mpeg21:p006.
Van Tijn – Spanjer, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 25-08-1916, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 06-08-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860468:mpeg21:p006.
Benedictus/Bolle, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 28-01-1921, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 07-08-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860140:mpeg21:p006.
Den Hartog – den Hartog, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 18-07-1924, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 07-08-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872490:mpeg21:p006.
Suze Benedictus, Regionaal Archief Dordrecht, toegangsnummer 150, collectie van handschriften, 3502-3516 Dagboeken van de Joodse onderduiker Suze Benedictus .
Jules Henri Benedictus, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 13-04-1928, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 09-08-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858051:mpeg21:p005.
Jules Benedictus, dagboek, www.stolpersteine-dordrecht.nl (geraadpleegd 9 augustus 2022).

illustratie:
Lehman Snijders, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 15-12-1871, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 28-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010873639:mpeg21:p004.
L. van Tijn, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 15-03-1912, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 05-08-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859372:mpeg21:p003.
Zoon Fonteijn, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 04-06-1915, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 05-08-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859567:mpeg21:p002.
Den Hartog – den Hartog, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 18-07-1924, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 07-08-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872490:mpeg21:p006.
Jules Henri Benedictus, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 13-04-1928, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 09-08-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858051:mpeg21:p005.

gepubliceerd:
8 augustus 2022

laatst bijgewerkt:
9 augustus 2022