In 1932 kwam de kroonluchter uit de synagoge van Ridderkerk op de markt. Gabriël Polak stuurde een ingezonden stuk aan het Nieuw Israëlietisch Weekblad, waarin hij duidelijk maakte dat hij het niet juist vond dat dergelijke bijzondere stukken in de markt kwamen. En het was dan ook een bijzondere kroonluchter. Wat is het verhaal?
In 1865 werd het dertigjarig bestaan van de Joodse gemeente in Ridderkerk gevierd. Aan de vooravond van Pesach in het jaar 1856 werd de synagoge aan de Benedenrijweg in gebruik genomen en ter gelegenheid daarvan werd een lamp met inscriptie aangeboden door Benjamin den Hartog (Heerjansdam, 1806 – Heerjansdam, 20 januari 1879), zoon van Simon den Hartog en Elisabeth van Son, en zijn vrouw Beligje van Straten (Alblasserdam, 1809 – Heerjansdam, 24 mei 1875), dochter van Alexander van Straten en Judith Cohen.
Op de lamp was een inscriptie aangebracht die, vertaald, luidde: Op de vrijdag van de ingebruikneming / inwijding van de synagoge te Ridderkerk op de 6 Nisan (11 april) van het jaar 1856 aan de vooravond van Pesach is zijn geschonken door de eerbiedwaardige Benjamin, zoon van Simson den Hartog, en zijn vrouw Megile, dochter van de eerbiedwaardige Moshe Benjamin foen Straten. Beligje van Straten en Benjamin den Hartog zijn begraven op de Joodse begraafplaats te Dordrecht.
De kroonluchter is in particulier bezit terecht gekomen en bevindt zich in de gemeente Ridderkerk. In 1885 werd er nog een lamp geschonken aan de synagoge. Dit was een lamp die gebruikt kon worden als ner tamied (eeuwigdurend licht) en was aangeschaft bij Salomon Wolfsbergen & Co en werd geschonken door de heer David den Hartog ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de synagoge. David den Hartog schonk de lamp als blijk van zijn sympathie voor zijn geboorteplaats.
bron:
Gabriël Polak, Ingezonden Stukken. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 25-11-1932, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 20-04-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874805:mpeg21:p003.
informatie via Els de Winter – Peekel.
Ner tamied, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 16, 1885, no 31, 14-08-1885. Geraadpleegd op Delpher op 20-04-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005401031:00001.
David den Hartog, overlijden, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 19, 1888, no 25, 29-06-1888. Geraadpleegd op Delpher op 20-04-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005404025:00001.
illustraties:
met dank aan Els de Winter – Peekel.
gepubliceerd:
20 april 2022
laatst bijgewerkt:
20 april 2022