Voor en in het begin van de oorlog woonde het gezin De Haas op de Paetsstraat 11b. Het gezin bestond uit vertegenwoordiger Willem de Haas (Rotterdam, – Sobibor, ), zijn vrouw Leonie Cohen (Dirksland, – Sobibor, ) en hun kinderen Cato (Rotterdam, – Sobibor, ), Belia (Rotterdam, – Sobibor, ), Leo Mourice (Rotterdam, – Sobibor, ) en Jacob Menachem (Rotterdam, – Sobibor, ).
Willem de Haas was een geboren Rotterdammer hoewel dat niet bij iedereen zo was uit het gezin waarin hij opgroeide. Hij was een zoon van Simon de Haas (Sommelsdijk, 14 februari 1859 – Rotterdam, 16 december 1937), veehandelaar op het Zandpad te Middelharnis, en Belia Gazan (Middelharnis, 9 december 1851 – Rotterdam, 12 februari 1935). Broers, waaronder Ephraïm, werden geboren in Middelharnis.
Op de archiefkaart bij het Stadsarchief Rotterdam is de loopbaan van Willem af te lezen. Hij was eerste winkelbediende, vervolgens winkelier en voor de oorlog vertegenwoordiger. In de eerste helft van de jaren twintig ontmoette hij borduurwerker Leonie Cohen die in Dirksland geboren werd, een plaats met een kleine Joodse gemeenschap op de Zuid-Hollandse eilanden.
Ze trouwden en binnen vier jaar werden er vier kinderen geboren, gevolgd door nakomertje Jacob Menachem in 1939. Dat Jacob een echt nakomertje was, waarop wellicht niet meer werd gerekend, lijkt te worden bevestigd door een advertentie uit november 1930, toen de wieg te koop werd aangeboden. Leo Mourice was toen negen maanden oud en uit de wieg gegroeid.
Er zijn een aantal adressen waar het gezin in Rotterdam heeft gewoond. In 1925 gingen ze naar de Hoge de Grootstraat 116, in 1928 naar het Boschje 16a, in 1935 naar de Kruiskade 126 en in 1936 naar de Henegouwerlaan 41b. Wanneer het gezin precies naar de Paetsstraat ging is niet achterhaald en het was ook niet de laatste woning tijdens de oorlog. Vlak voor de deportatie is het gezin nog verhuisd naar de Kraaipanstraat 63 in Amsterdam waar ze op 4 december 1942 werden ingeschreven.
Op 10 februari 1943 werd het gezin ingeschreven in Kamp Vught. Drie maanden later, op 23 mei 1943, werden ze overgebracht naar Westerbork. Op 25 mei 1943 werd het gezin gedeporteerd naar Sobibor waar ze op 28 mei 1943 vermoord werden.
bron:
“Advertentie wieg”. “Voorwaarts : sociaal-democratisch dagblad”. Rotterdam, 1930/11/13 00:00:00, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 09-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010212934:mpeg21:p009
www.joodsmonument.nl, lemmata gezin De Haas (geraadpleegd 9 februari 2021)
Stadsarchief Rotterdam, Willem de Haas, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-169, pagina 180248
Informatie Kamp Vught Willem de Haas via Arolsen Archives, 362142
Kaart Joodse Raad Willem de Haas via Arolsen Archives, 130400410
Informatie Kamp Vught Leoni de Haas Cohen via Arolsen Archives, 362088
Kaart Joodse Raad Leoni de Haas Cohen via Arolsen Archives, 130300290
Stadsarchief Amsterdam, Willem de Haas, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 302
illustratie:
“Advertentie wieg”. “Voorwaarts : sociaal-democratisch dagblad”. Rotterdam, 1930/11/13 00:00:00, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 09-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010212934:mpeg21:p009
Collectie Joods Historisch Museum, Heropname van foto van de familie de Haas uit Rotterdam, circa 1942. Van links naar rechts Leonie de Haas-Cohen (met Jacob Menachem op de arm), Cato (Toos) de Haas (achter), dhr. Willem de Haas. Daarvoor: Belia de Haas en Leo Maurice de Haas. F004167. Met vriendelijke toestemming d.d. 9 februari 2021
gepubliceerd:
9 februari 2021
laatst bijgewerkt:
1 maart 2021