Godschalk Abraham van den Berg

Godschalk (Gerrit) Abraham van den Berg (Rotterdam, 21 september 1880 – Rotterdam, 16 maart 1956) was een zoon van Abraham Mozes van den Berg en Vrouwtje Moscoviter. Hij trad onder de naam Dumont op en was een socialistisch dichter-zanger.
Na de HBS schreef hij verzen die hij met gitaarbegeleiding vertolkte, hetgeen hem zo in beslag nam dat hij er in 1908 zijn beroep van maakte. Hij maakte een tournee door Nederlands-Indië en werkte in talloze cabarets en etablissementen. Enkele door hem gemaakte liederen zijn “Paupers”, “Stempelmakker, buikriem toe”, “Oorlogsindustriëlen”, “Jongetje Adriaan” en “Rotterdamse werker”.

Godschalk trouwde met de Nederlands-hervormde Johanna Jäger (Culemborg, 9 februari 1880) en kreeg met haar twee kinderen; Gerard Johan (Rotterdam, 2 februari 1911) en Johanna Gerda (Rotterdam, 27 maart 1914). Het gezin woonde op een groot aantal achtereenvolgende adressen in de stad, waaronder de Aert van Nesstraat 37, de Vierambachtstraat 68c en de Bellevoystraat 23b.

Een van de eerste advertenties waarin Van den Berg genoemd werd, dateert uit 1908 waarin hij in Bellevue-Plantage in Amsterdam als ‘realistisch dichter en zanger’ optrad. Vermoedelijk was dit het gesloopte café Bellevue op de Plantage Middenlaan 4. De grote trekker bij dit cabaret was de bekende Rotterdamse artieste Adrienne Solser.
Een jaar later is Godschalk niet een onderdeel van een programma maar treed als solist op in concertzaal ‘De Vereeniging” op de Warmoesstraat 139 in Amsterdam.

In 1910 maakte Dumont deel uit van het gezelschap ‘Raphaël Bouwmeester’ (Amsterdam, 29 december 1878 – Amsterdam, 11 mei 1926) dat Nederlands-Indië langdurig bezocht. Raphaël was een zoon van Louis Bouwmeester sr. en een broer van Louis Bouwmeester jr.

Op 3 juni 1921 vierde Dumont in de Doelezaal in Rotterdam zijn 12½- jarig jubileum. De huldiging kwam van de Rotterdamse arbeiders. Een keur van collega’s trad voor Dumont op én Dumont zelf uitte kritiek op Het Rotterdamsch Nieuwsblad, dat wel aandacht besteedde aan het 12½-jarig bestaan van een brandspuit, maar niet aan zijn jubileum.

Op 4 december 1928 werd Dumont wederom gehuldigd, nu in het Nutsgebouw aan de Oppert. De aanleiding was het 20-jarig jubileum. Alex de Haas (Alexander Nederveen), een collega met wie hij regelmatig samenwerkte, en de Zuider Kamermuziekvereniging werkten aan die avond mee.

Godschalk trad vanaf de jaren twintig regelmatig op voor de (Vara) radio. Dumont trad over het algemeen veelvuldig op en kon daarmee in het onderhoud voor hemzelf en zijn gezin voorzien.

Op vrijdag 16 maart 1956 overleed Godschalk in de Boezembarakken in Rotterdam. Het Parool was een van de kranten die daar melding van maakte. De Boezembarakken waren een noodziekenhuis en dependance van het Coolsingelziekenhuis. De barakken bestonden tussen 1929 en 1971 en waren gevestigd in de Boezembocht in Rotterdam.

Op 15 augustus 2014 kwam Roland Vonk bij Radio Rijnmond en hij had een van de liederen van Dumont teruggevonden. Dit lied is hiernaast te beluisteren.

 

bron:
Godschalk Abraham van den Berg, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-028.
Bellevue, Advertentie. “De Telegraaf”. Amsterdam, 16-11-1908, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 17-04-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110556028:mpeg21:p008.
De Vereeniging, Advertentie. “Het nieuws van den dag : kleine courant”. Amsterdam, 21-05-1909, p. 20. Geraadpleegd op Delpher op 17-04-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010108159:mpeg21:p020.
Theater-encyclopdie, https://theaterencyclopedie.nl/wiki/Dumont (geraadpleegd 17 april 2023).
Radio Rijnmond, https://www.rijnmond.nl/nieuws/118998/de-landweer-en-de-schutterij (geraadpleegd 17 april 2023).
ONZE NIEUWTJES.. “Deli courant”. [Medan], 12-11-1910, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 17-04-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB15:000023056:mpeg21:p00002.
Een merkwaardig artistenjubileum. Dumont gehuldigd door de Rotterdamsche arbeiders.. “Voorwaarts : sociaal-democratisch dagblad”. Rotterdam, 04-06-1921, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 17-04-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010210105:mpeg21:p005.
Huldiging van den volks-dichterzanger Dumont.. “Voorwaarts : sociaal-democratisch dagblad”. Rotterdam, 29-11-1928, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 17-04-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010212112:mpeg21:p003.
Huldiging Dumont.. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 05-12-1928, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 17-04-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010514468:mpeg21:p009.
Huldiging van Dumont. Een familietest in het Nut Allerwege waardeering voorden dichter-zanger.. “Voorwaarts : sociaal-democratisch dagblad”. Rotterdam, 05-12-1928, p. 12. Geraadpleegd op Delpher op 17-04-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010212117:mpeg21:p012.
Dichter-zanger Dumont overleden. “Het Parool”. Amsterdam, 19-03-1956. Geraadpleegd op Delpher op 17-04-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ABCDDD:010830117:mpeg21:p009

illustratie:
Bellevue, Advertentie. “De Telegraaf”. Amsterdam, 16-11-1908, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 17-04-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110556028:mpeg21:p008.

De Vereeniging, Advertentie. “Het nieuws van den dag : kleine courant”. Amsterdam, 21-05-1909, p. 20. Geraadpleegd op Delpher op 17-04-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010108159:mpeg21:p020.
Huldiging van Dumont. Een familietest in het Nut Allerwege waardeering voorden dichter-zanger.. “Voorwaarts : sociaal-democratisch dagblad”. Rotterdam, 05-12-1928, p. 12. Geraadpleegd op Delpher op 17-04-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010212117:mpeg21:p012.

Geluid:
Radio Rijnmond, https://www.rijnmond.nl/nieuws/118998/de-landweer-en-de-schutterij (geraadpleegd 17 april 2023) – embedded.

gepubliceerd:
17 april 2023

laatst bijgewerkt:
17 april 2023