Op 16 januari 1910 werd in Rotterdam de Joodse mannenzangvereeniging Toudo Wezimro opgericht. In 1915 werd er een advertentie geplaatst waaruit blijkt dat gebouw Odeon op de Raampoortstraat gebruikt werd als oefenlocatie en dat de heer G. Marcus in die periode directeur was van de vereniging.
De doelstelling van de vereniging was ten eerste ‘het beoefenen van de mannenzang, door het bestuderen van Hebreeuwse en profane gezangen en ten tweede de bestudeerde nummers zo mogelijk tweemaal per jaar ten gehore te brengen waarbij de opbrengst zou strekken ten voordele van Joods-filantropische doeleinden. Verder zong het koor tijdens diensten in de synagoge aan de Botersloot.
In 1898 was er ook sprake van een vereniging met deze naam. Tijdens een vergadering van de kerkenraad werd een subsidieverzoek van deze vereniging besproken, maar zonder deugdelijke begroting kon het verzoek niet in behandeling worden genomen. Of dit het zangkoor betrof, werd niet vermeld in het verslag. Op 7 december 1899 was er weer een vergadering van de Kerkenraad voor boekjaar 1900 waarin tevens een subsidieverzoek voor ƒ 200,- voor het koor werd besproken. Aangezien het koor nog geen diensten had bewezen werd voorgesteld om de subsidie in tweeën te verdelen, en op twee momenten in 1900 uit te keren. Of dit gebeurde is onderdelijk. In de jaren hierna werd het koor niet genoemd in de pers, tot 1910.
In juli 1910 werd er een vergadering georganiseerd in ‘Huize Blom’ op de Stationsweg. De voorzitter sprak over het voorbijgegane eerste halfjaar van de vereniging. De dirigent van het koor was violist Maurice Pienas, de voorzitter J. L. Pienas. Maurice ontving tijdens die vergadering uit handen van de heer J. Blauw namens het bestuur een strijkstok. Tevens ontving mejuffrouw F. Sanders, dochter van D. Sanders, een fraaie lederen tas.
In 1910 waren de bestuursleden naast voorzitter J. L. Pienas: Jac. Blauw – vice-voorzitter, W. Levie – 1e secretaris, B. M. Slagter – 2e secretaris, M. Spetter – penningmeester, A. Beem en H. van Beugen – bestuursleden.
In 1911 was Maurice Pienas niet meer als dirigent bij het koor betrokken. Hij was inmiddels actief in Londen. In 1912 werd de taak van Maurice overgenomen door W. Levie.
Sjavoeot 1914
Op de eerste dag van het wekenfeest in 1914 (eind mei / begin juni) is er een vooral geweest in de synagoge op de Botersloot, waar het koor toen zong. In de weken erna werden er geen repetities gehouden. Op 12 juni 1914 verscheen in Het Centraal Blad voor Israëlieten in Nederland het bericht dat er besloten was dat het koor geen diensten meer zou verlenen aan de synagoge aan de Botersloot, er getracht zou worden het aantal zangers uit te breiden en zich te richten op filantropische doelen en dat de heer Alex Reens, kerkenraadslid, ontslag nam als bestuurslid van het koor.
Wat het incident precies betrof kwam naar voren in Het Nieuw Israëlietisch Weekblad van 24 juli 1914. Volgens S. Hausdorff waren de kerkvoogden in bezit van een lijst van de zangers, de voorzitter van het koor stond daar niet op. De voorzitter bevond zich op de koorgalerij en werd toen door de kerkvoogden verzocht om te gaan zitten op zijn eigen plaats in de synagoge, waarop het koor besloot niet te zingen.
Het conflict bleef bestaan. Ondanks enkele bemiddelingspogingen afficheerde het koor zich nadrukkelijk niet meer als kerkelijke zangvereniging en op een vergadering van 26 februari 1916 van het koor werd besloten ’ten gevolge van de tegenwerking van de h. h. kerkvoogden’ tot ontbinding van de vereniging over te gaan. De geldelijk middelen die er nog waren zouden worden geschonken aan een goed doel.
Door een conflict dat eenvoudig had kunnen worden opgelost kwam er een einde aan een kerkelijk zangkoor in Joods Rotterdam.
Op 20 juni 2025 was dit de 1600e pagina voor deze website.
bron:
Advertentie 1910, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen. 16 juli 1915. Geraadpleegd op Delpher op 28-03-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005420029:00001.
Vergadering kerkenraad, “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 23-12-1898, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 20-04-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000563044:mpeg21:p00005.
Subsidie, BINNENLAND. AMSTERDAM, 14 Dec. 1899. De Bernard Samuel Mes-Stichting. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 15-12-1899, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 20-04-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874223:mpeg21:p005.
Strijkstok, “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 15-07-1910, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 20-04-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872792:mpeg21:p006.
J. L. Pienas en bestuur, “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 07-10-1910, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 20-04-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872700:mpeg21:p005.
Botersloot, “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 04-08-1911, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 20-04-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859340:mpeg21:p006.
W. Levie, “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 15-03-1912, p. 13. Geraadpleegd op Delpher op 20-04-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859372:mpeg21:p013.
Sjavoeot, “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 12-06-1914, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 20-04-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000573153:mpeg21:p00006.
Incident, Zitting van den grooten Kerkeraad der Nederl. Isr. Gem. te ROTTERDAM, op Woensdag 15 Juli 1914.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 24-07-1914, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 20-04-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859523:mpeg21:p005.
Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 18-12-1914, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 20-04-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859544:mpeg21:p004.
Ontbinding, JUBILEUM MEULEMAN.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 03-03-1916, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 20-04-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859606:mpeg21:p002.
illustratie:
Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 18-12-1914, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 20-04-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859544:mpeg21:p004.
gepubliceerd:
20 april 2025
laatst bijgewerkt:
20 april 2025