synagoge Ridderkerk

Deze sjoel (rechterhoekhuis) op de Benedenrijweg 9 in Ridderkerk werd gebruikt van 1835 tot 1924. In 1895 werd het zestigjarige bestaan van de sjoel groots gevierd en verscheen in het Nieuw Israëlietisch Weekblad het volgende bericht:

‘Zondag jl. vierde de Israëlitische gemeente te Ridderkerk feest en wel zoodanig, dat het de 75 feestvierenden een alleraangenaamste herinnering zal nalaten. Het betrof het 60-jarig bestaan der synagoge aldaar en het met deze samenvallende 25-jarig bestuurslidmaatschap van den penningmeester, den heer Simon den Hartog Azn. Des morgens ten 8 ure werd het gewone ochtend-gebed op een flinke wijze door den heer M. de Jong uit Rotterdam, belangloos verricht. Daarna nam de heer S. den Hartog Ezn., president der gemeente het woord en gaf in sierlijke bewoordingen den aanwezigen te kennen, welk genot het voor allen is, en hoe dankbaar gestemd men moet zijn een dergelijk kerkelijk feest mede te maken. Even dankbaar was hij ook namens de geheele gemeente aan zijn collega den heer S. den Hartog Azn., penningmeester, voor zijn 25-jarig bestuurslidmaatschap, en uitte daarbij den wensch, dat hij nog tal van jaren voor de gemeente en zijne familieleden moge gespaard blijven, waarbij hij den jubilaris namens gemeenteleden een prachtig souvenir aanbood. De heer den Hartog dankte in korte woorden allen, die tot dit cadeau hadden bijgedragen; alle aanwezigen voor hun belangstelling en den vorigen spreker voor zgn hartelijke en welgemeende toespraak. Daarna nam de weleerw. heer S. Dasberg, rabbijn te Dordrecht het woord. Deze schetste in zeer boeiende taal het genot, wat er in opgesloten ligt om van kerkelijke feesten gebruik te maken en lichtte dit door bijbelteksten toe, spoorde alle aanwezigen aan, den weg van godsdienst en zeden te bewandelen, herdacht en bracht hulde aan de stichters van dit bedehuis. Daarna droeg zgn weleerw. voor de geopende arke het gebed voor het Koninklijk Huis voor, waarop de heer M. de Jong “ledor mezmor”‘ en “jigdal” prachtig voordroeg. Door de Ridderkerksche vrouwenvereen. werd een uitmuntend feest aangeboden, waarbij de voorzitster der dames-vereeniging mevr. A. den Hartog-den Hartog in goedgekozen woorden allen dank bracht voor de buitengewone belangstelling door van heinde en ver deel te nemen aan dit feest. Nog eenige sprekers brachten toasten uit op den bloei en de welvaart van Israels gemeente te Ridderkerk.’

Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Amersfoort / BT-025631

Bouwkundige tekening
De bouwkundige tekening van de gevels en de plattegrond is behouden gebleven. Klik op de afbeelding voor een vergroting.

1865
In 1865 werd door Benjamin den Hartog (Heerjansdam, 1806 – Heerjansdam, 20 januari 1879) en zijn vrouw Beligje van Straten (Alblasserdam, 1809 – Heerjansdam, 24 mei 1875) een kroonluchter geschonken aan de synagoge. Lees verder.

1924
In 1924 waren er te weinig leden en te weinig financiën om de diensten te kunnen houden. De voormalige synagoge bestaat uit twee lagen en een zadeldak, dat een geheel vormt met aangrenzende panden. Het heeft vensters met zesruitsschuiframen. In het uit het begin van de negentiende eeuw daterende pand bevindt zich op de verdieping een synagoge, verdeeld in een vrouwen- en mannendeel, die door een balusterhek met deur zijn verbonden. Over het mais was een houten koepelgewelf geplaatst. De sjoel was gevestigd in een woning en de woonbestemming is na 1924 weer hervat. Het aantal Joden in Ridderkerk heeft de gehele negentiende eeuw rond de 60 gelegen, in 1930 zakte dit aantal tot 10. Voor Ridderkerk een zelfstandige gemeente was ressorteerde men onder Dordrecht, in 1931 werd de gemeente weer samengevoegd met die van Dordt.

 

bron:
“BINNENLAND jubileum synagoge.”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 13-09-1895. Geraadpleegd op Delpher op 12-08-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858448:mpeg21:a0030.

illustratie:
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Amersfoort / BT-025631

gepubliceerd:
1 maart 2016

Laatst bijgewerkt:
18 mei 2023