Eliazer Meijer Mok (Leeuwarden, 17 februari 1841 – Den Haag, 24 februari 1925) richtte in de negentiende eeuw een lompenhandel op die zou uitgroeien tot een groot bedrijf. Hij was getrouwd met Sientje Cohen (Rotterdam, 13 augustus 1847 – Scheveningen, 12 juli 1917).
Sientje en Eliazer kregen de volgende kinderen; Alida Rachel (Amsterdam, 9 oktober 1872), Alida (Rotterdam, 15 oktober 1876 – Sobibor, 30 april 1943), Sophia (Rotterdam, 19 november 1874), Lena (Rotterdam, 7 augustus 1878), Sara (Rotterdam, 20 mei 1880 – Auschwitz, 29 oktober 1942), Hartog (Rotterdam, 31 maart 1882), Isaac (Rotterdam, 30 december 1883) en Elias (Rotterdam, 17 september 1885 – 22 februari 1970).
Elias en Hartog werden de opvolgers in het bedrijf. Elias trouwde op 5 juli 1911 met de op 12 april 1889 in Den Haag geboren Rebecca Joëls (overleden 2 juni 1952) en zij kregen drie dochters; Henriëtte Sientje (Rotterdam, 10 september 1912), Nanny (Rotterdam, 11 juni 1917) en Enny (Rotterdam, 14 juli 1920). Het gezin woonde op de Bergweg 241, daarna op de Voorschoterlaan 135 en daarna op de Rozenburglaan 70b.
Hartog trouwde op 29 november 1917 in Den Haag met de op 17 september 1890 in Haarlem geboren Helena Margaretha de Munnik en zij kregen op 2 juni 1919 een dochter Enny. Hartog woonde met zijn gezin op de Vijverlaan 113 in Rotterdam-Kralingen.
Elias en zijn broer Hartog volgden hun vader, Eliazer Meijer Mok, op. Vader trad op 1 november 1917 uit het bedrijf. De naam van het bedrijf was E. M. Mok & Zonen en deze zaak was in Rotterdam gevestigd op de Linker Rottekade 42. Naast deze locatie zat de groothandel ook in de stad, op de Stationsweg en op 2e Lombardstraat 56-58.
E. M. Mok & Zonen was ook gevestigd in Breda, op de Slingerweg 79, en in Schiedam, op de Overschieseweg. Voor de vestiging aan de Linker Rottekade kreeg E. M. Mok in 1883 de vergunning van B & W.
Het bedrijf richtte zich niet alleen op de lompenhandel, ook oud papier werd door Mok verhandeld en na de oorlog werd archiefvernietiging een van de activiteiten. Het bedrijf blijft in de bronnen tot en met 1971 terug te vinden. In dat jaar overleed Elias Mok, het is niet bekend wat er met het bedrijf gebeurde. Het bedrijf bestond in ieder geval 88 jaar lang.
De oorlog heeft ook binnen de familie Mok de nodige slachtoffers geëist. Hartog was gemengd gehuwd en waarschijnlijk kwam zijn gezin daardoor de oorlog door. De zussen Alida en Sara van Elias en Hartog werden in de oorlog vermoord.
verder – De inbraak
Wat vaak in de bronnen terugkomt is de inbraak die bij de firma in de nacht van 2 op 3 november 1926 heeft plaatsgevonden en waarbij hoofdagent Kluts werd neergeslagen. Kluts betrapte de inbrekers. Bij deze inbraak werd de brandkast opengebroken en werden er geld en waardepapieren ontvreemd. Een van de inbreker werd gepakt en veroordeeld tot 2 jaar en 6 maanden gevangenisstraf. Deze inbreker, een D. Dijkmans, was een beruchte inbreker in die tijd. Hij moest zijn straf uitzitten in Scheveningen en werkte daar op de boekbinderij. Uit die gevangenis ontsnapte hij in december 1929.
bron:
stadsarchief Rotterdam, gezinskaart Elias Mok
stadsarchief Rotterdam, Rotterdams Jaarboekje 1971, overlijdensdatum Elias Mok
stadsarchief Rotterdam, gezinskaart Hartog Mok
telefoongids 1915, E M Mok, Rotterdam
Nieuwsblad van het Noorden, 31 dec 1929, De ontvluchting te Scheveningen
Rotterdamsch Nieuwsblad, 27 feb 1883, vergunning
Rotterdamsch Nieuwsblad, 12 mei 1917, adres Lombardstraat
www.familysearch.org, lemma Eliaser Mok, lemma Eliazer Meijer Mok (geraadpleegd 10 juli 2015)
Nieuwe Tilburgsche Courant, 7 feb 1924, advertentie E M Mok.
Nieuw Israëlietisch Weekblad, 20 juli 1917, familiebericht Sientje Mok
Nieuwe Rotterdamsche Courant, 7 nov 1917, aankondiging vennootschap.
www.genealogieonline.nl, lemma Eliaser Mok, overlijdensdatum (geraadpleegd 10 juli 2015),
Tilburgsche Courant, 26 jan 1927, de inbraak bij Mok te Rotterdam
Illustratie:
Het Vrije Volk, 24 jan 1969, advertentie
De Sumatra Post, 10 december 1926, foto brandkast
gepubliceerd:
5 maart 2016
Laatst bijgewerkt:
9 augustus 2023