Jules Nathan van Gelder

De Rotterdamsche Coöperatieve Broodbakkerij en Verbruiksvereeniging ‘Vooruitgang’ was in 1898 opgericht om goede kwaliteit brood en andere levensmiddelen voor een betaalbare prijs aan de arbeidersklasse te verschaffen. De bakkerij was aan de Botersloot, het hoofdkantoor aan de Schoterboschstraat en de coöperatie had diverse winkels in de stad. Een groot deel ging verloren bij het bombardement van 14 mei 1940.

Jules Nathan van Gelder (Rotterdam, – Mauthausen,

Wat voor soort controleur vader Abraham was, meldt de kaart bij het Stadsarchief Rotterdam niet. Het zou kunnen zijn dat hij verantwoordelijk was voor de financiële controle. Op 24 december 1940, dus na het bombardement en de vernietiging van een deel van de vestigingen van de coöperatie bood een van de Van Gelders zich aan als boekhouder.
Anderhalf jaar later, op 3 juli 1942, adverteerde Van Gelder in Het Joodsche Weekblad en bood zich aan als volledig bevoegd leraar voor Staatsinrichting M. O.

Over Jules Nathan zijn een aantal gegevens bekend. In september 1932 werd hij lid van voetbalvereniging Sparta. In 1939 wordt ook Eduard genoemd als lid van deze vereniging. Jules Nathan werd geregistreerd als kantoorbediende en ging het verzet in. Hij verrichtte een reeks van verzetsactiviteiten: spionage, sabotage, vervalsing van persoonsbewijzen en hulp aan onderduikers. Jules kwam pas laat in de oorlog in Kamp Westerbork terecht en werd op 3 september 1944 gedeporteerd. Dit was de laatste deportatie naar Auschwitz (niet de laatste deportatie, er volgden nog twee deportaties, op 4 september 1944 naar Theresienstadt en op 13 september 1944 naar Bergen-Belsen). Het was dezelfde deportatie als waar Anne Frank en de onderduikers uit het Achterhuis zaten en daarom is bekend dat de mensen uit dit transport niet direct vergast werden. Ook Jules Nathan niet, hij kwam uiteindelijk in Mauthausen terecht, bij de Oostenrijks-Duitse grens. Daar kwam hij kort voor het einde van de oorlog, op 10 februari 1945, om.

 

bron:
Stadsarchief Rotterdam, Abraham van Gelder, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-144.
Brood- en banketbakkerij ‘De Vooruitgang’ op Platform Wederopbouw Rotterdam. https://wederopbouwrotterdam.nl/artikelen/brood-en-banketbakkerij-vooruitgang (geraadpleegd 18 december 2021).
boekhouder, Advertentie. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 24-12-1940, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 18-12-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011002549:mpeg21:p010
Advertentie M. O. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 03-07-1942, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 18-12-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318325:mpeg21:p007
De Spartaan; maandelijkse mededelingen van de R.V. & A.V. “Sparta”, 1932, no 258, 1932. Geraadpleegd op Delpher op 18-12-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSARO01:003307009:00001
Eduard, De Spartaan; maandelijkse mededelingen van de R.V. & A.V. “Sparta”, 1939, no 339, 1939. Geraadpleegd op Delpher op 18-12-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSARO01:003314007:00001

illustratie:
boekhouder, Advertentie. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 24-12-1940, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 18-12-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011002549:mpeg21:p010
Advertentie M. O. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 03-07-1942, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 18-12-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318325:mpeg21:p007

gepubliceerd:
18 december 2021

laatst bijgewerkt:
18 december 2021