Lodewijk Maurits Lansberg (Den Haag, – Rotterdam, ) was een zoon van apotheker Martin Philip Lansberg (1859 – 1931) en Grietje Wolff (1863 – 1934) en hij werd apotheker, scheikundige, directeur van Pharmaceutisch-Chemisch Laboratorium Lansberg & Zoon N.V. te Rotterdam (opgericht 1928), voorzitter departement Rotterdam van de Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie en lid van de controle-commissie van het Ziekenfondswezen te Rotterdam. Lodewijk trouwde met apotheker Elisabeth Evaline de Vries (Rotterdam, 19 januari 1896 – Auschwitz, 11 februari 1944).
Lodewijk doorliep de H.B.S. te Rotterdam en ging vervolgens in Leiden farmacie studeren, in 1916 deed hij het apothekersexamen. Nadat hij dit behaalde werd hij belast met de leiding van een van de apotheken van zijn vader. Op 10 oktober 1919 promoveerde Lodewijk op het proefschrift Bijdrage tot de kennis der Bacterieflora van enige geneesmiddelen. In 1887 opende vader Lansberg ‘De Utrechtse Apotheek’ op de Kruisstraat 47, welk de basis werd voor de naamloze vennootschap die in het begin van de oorlog drie vestigingen telde. De andere vestigingen waren sinds 1896 op de Verlengde Kruiskade 156 – de latere West Kruiskade 156 en tot 1942 op de West Kruiskade 73b. In 1928 richtte Lodewijk binnen deze vennootschap een laboratorium op en in 1935 werd er een fabriek gesticht voor de vervaardiging van geneesmiddelen te Hillegersberg. In juli 1936 begon deze fabriek met de fabricage. Op 21 januari 1937 besteedde De Standaard een artikel aan dit laboratorium en schreef:
‘Het Pharmaceutisch-Chemisch Laboratorium Lansberg & Zoon N.V. te Hillegersberg (Rozenlaan 115 – red.) heeft ten doel de bereiding van die geneesmiddelen, waarvoor nagenoeg uitsluitend natuurproducten als grondstoffen worden gebruikt. Hieronder zijn te rekenen zoowel versche geneeskruiden, die dus terstond na de inzameling moeten worden verwerkt, als gedroogde plantendeelen zooals wortels, basten, vruchten en zaden. Daar verschillende dezer plantenstoffen sterk werkende bestanddeelen bevatten, is een nauwkeurige gehaltebepaling zoowel van grondstof als eindproduct een eerste vereischte. Er is dan ook een modern en goed geoutilleerd laboratorium aanwezig waarin het scheikundig onderzoek en de dagelijksche chemische controle van het bedrijf plaats vindt. Wanneer chemisch onderzoek alleen niet voldoende is, zooals bijvoorbeeld bij preparaten van het zeer giftige vingerhoedskruid (Digitalis purpurea) moet langs physiologischen weg een onderzoek naar het gehalte aan werkzame bestanddeelen worden ingesteld. Hiertoe worden door het Rijks Instituut voor Pharmaco-therapeutisch onderzoek te Leiden monsters genomen en daarvan de doodelijke dosis voor katten vastgesteld. Hierin heeft men dan een maat voor de giftigheid van het praeparaat. Na deze ijking worden de verpakkingen vaneen controle-zegel van bovengenoemd instituut voorzien.
De hoofdbewerkingen die in het Laboratorium worden uitgevoerd zijn extraheeren en concentreeren. De grondstoffen worden, na gemalen te zijn tot ’n bepaalden graad van fijnheid in z.g. percolatoren uitgetrokken en het afloopende extract geconcentreerd. Dit concentreeren moet bij lage temperatuur plaats vinden vandaar dat dit onder vacuüm moet geschieden, waarvoor men in de destillatiezaai twee luchtpompen vindt, die een vacuüm van ongeveer 72 cm kwik kunnen in stand houden. Voor het terugwinnen der gebruikte extractievloeistoffen dienen met water gekoelde condensatoren. Het hiervoor benoodigde water wordt door centrifugaalpompen opgepompt, waarna het, na te zijn ontijzerd en onthard, naar een hooger gelegen lokaal wordt gevoerd en ineen tank wordt bewaard, van waaruit het door leidingen door het geheele bedrijf wordt gedistribueerd. Het water dat bij de bereiding der geneesmiddelen wordt gebezigd is uitsluitend gedistilleerd water. Ook dit wordt inde fabriek zelf vervaardigd. Aan de verpakking wordt groote zorg besteed. Behalve dat al het verpakkingsglas zorgvuldig door een borstelmachine wordt gereinigd, wordt het onmiddellijk voor het gebruik nog gesteriliseerd ineen autoclaaf. Inden kelder van het gebouw vindt men het ketelhuis waar staan opgesteld een hooge druk stoomketel voor den bedrijfsstoom en ’n lage druk ketel voor de verwarming van het gebouw. Beide ketels zijn voorzien vaneen vol-automatische oliestookinrichting’.
Lansberg werd volgens een ‘In Memoriam’ het centrum van het Rotterdamse farmaceutische leven. Voor zijn overlijden woonde Lodewijk Maurits Lansberg op de Beukelsdijk 16b, hij overleed in de onderduik. Zijn vrouw Evaline verhuisde voor haar deportatie naar de C. N. A. Looslaan 30 te Rotterdam-Hillegersberg.
bron:
Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in Woord en Beeld, Lodewijk Maurits Lansberg via http://resources.huygens.knaw.nl/retroboeken/persoonlijkheden/#source=1&page=890&view=imagePane
Pharmaceutisch Weekblad, necrologie Lodewijk Maurits Lansberg, nummer 81 (1946) 76
www.joodsmonument.nl, lemmata Lodewijk Maurits Lansberg (geraadpleegd 22 mei 2021)
Stadsarchief Rotterdam, Lodewijk Maurits Lansberg, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-228, pagina 305675
“Advertentie Utrechtsche Apotheek”. “De Maasbode”. Rotterdam, 1896/01/24 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 23-05-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000182873:mpeg21:p004
Het Pharmaceutisch-Chemisch Laboratorium Lansberg en Zoon.”De standaard”.Amsterdam,21-01-1937.Geraadpleegd op Delpher op 03-06-2021,http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB23:001901017:mpeg21:p00007
Pharmaceutisch-Chemisch Laboratorium Lansberg & Zoon N.V.
illustratie:
“Advertentie Utrechtsche Apotheek”. “De Maasbode”. Rotterdam, 1896/01/24 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 23-05-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000182873:mpeg21:p004
Het Pharmaceutisch-Chemisch Laboratorium Lansberg en Zoon.”De standaard”.Amsterdam,21-01-1937.Geraadpleegd op Delpher op 03-06-2021,http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB23:001901017:mpeg21:p00007
gepubliceerd:
23 mei 2021
laatst bijgewerkt:
3 juni 2021