De Van Weelstraat is een van de drie straten tussen de Burgemeester Meineszlaan, de Heemraadsingel en de Beukelsdijk aan de westzijde van de Heemraadssingel.
Van Weelstraat 4b – gezin Van Oosten
Rond 1918 woonde hier het gezin J. van Oosten. Zij adverteerden in het Nieuw Israëlietisch Weekblad en zochten een ‘flinke liberale meid-huishoudster’.
Van Weelstraat 7b – Evan Durlacher
Op 20 augustus 1938 vierde Evan Durlacher (Baden-Baden, 10 augustus 1925 – 2018) in de Synagoge van de Vereniging Lew Jom zijn Bar Mitswa. Evan was een zoon van Benno Durlacher (Baden-Baden, 17 februari 1898) en Henriëtte Cato Cohen (Dirksland, 8 oktober 1900).
Het gezin woonde hier vanaf 3 juli 1935. Evan had een broer Leofried (Baden-Baden, 7 maart 1923). Henriëtte trouwde met Benno in Baden-Baden en daar woonden ze tot de nazi’s aan de macht kwamen. Benno had er een meubelzaak en richtte verschillende hotels in de buurt in. Ze emigreerden naar Nederland en werden op 23 oktober 1933 in Rotterdam ingeschreven. Benno richtte een agenturenkantoor op in Rotterdam.
Tijdens de oorlog verhuisde het gezin naar de Edescheweg 58 in Bennekom en kwam in contact met het Wageningse Studentenverzet. De gehele familie werd actief in het verzet. Evan leerde persoonsbewijzen vervalsen. Rond Bennekom waren veel NSB’ers actief en voor hun eigen veiligheid was het gezin genoodzaakt om te verhuizen naar Heelsum. Evan maakte daar voor zijn ouders, zichzelf en zijn broer valse persoonsbewijzen. Tijdens een razzia werd Leofried opgepakt en overgebracht naar Westerbork. Het verzet wist hem daar uit te krijgen, en op zijn kaart bij de Joodsche Raad staat dat hij op 19 april 1943 ‘vermist’ was. Het gezin overleefde de oorlog. Meer informatie via deze link.
Van Weelstraat 16b – gezin Spanjar
Hier woonde rond 1923 het gezin van leraar Israël Spanjar (Zwolle, – Sobibor, ) en Carolina (Lien) de Jong (Millingen, – Sobibor, ). Aan het begin van de oorlog woonde dit echtpaar op de Van Beuningenstraat 8a in Rotterdam.
Zij kregen twee zoons, Abraham (Rotterdam, – Auschwitz, ) en Jacob Benjamin (Rotterdam, – Sobibor, ).
Van Weelstraat 18hs – pension zuster Van Tijn – Kleinkramer
Zuster Sientje van Tijn – Kleinkramer (Amsterdam, – Auschwitz, ) bood vanaf oktober 1936 kamers aan. Sientje was gehuwd met Hartog van Tijn, die in 1925 overleed. Sientje woonde enkele maanden in Rotterdam en werd op 2 maart 1937 uitgeschreven naar Amsterdam, waar ze op de Smaragdstraat 2 ging wonen. Aan het begin van de oorlog woonde Sientje op de Plantage Muidergracht 57-2.
Van Weelstraat 28a – Bets Rosenbach
In 1926 adverteerde logopediste Bets Rosenbach vanaf dit adres. Tussen 1922 en 1928 woonde het gezin van vertegenwoordiger Salomon Benjamin Rosenbach (Tiel, – Rotterdam, ) op dit adres. Hij was gehuwd met Helena Haagman (Antwerpen, 29 oktober 1867) van wie hij in 1904 scheidde. Salomon hertrouwde met Jaantje Cohen (Rotterdam, 23 augustus 1860). Salomon had een dochter Belia (Rotterdam, – Sobibor, ). Vermoedelijk was Belia de spraaklerares Bets. Belia trouwde met Jacob van der Meusen (Dordrecht, – Auschwitz, ) en woonde aan het begin van de oorlog op de Nieuwe Binnenweg 64.
Van Weelstraat 30b – Jules Leemans
Op dit adres werd Jules Leemans (Rotterdam, – Extern kommando Blechhammer, ) geboren, zoon van scheikundig ingenieur Eduard Theodoor Leemans (Haarlem, – Extern kommando Blechhammer, ) en Fanny Oppenheimer (Amsterdam, – Sobibor, ). Jules had een oudere broer, historicus Alfred (Rotterdam, – Auschwitz, ). Het gezin woonde in het begin van de oorlog op de Sonderdankstraat 22 in Den Haag.
Van Weelstraat 48 – gezin Münzer
In 1925 zocht mevrouw Münzer een kinderjuffrouw voor haar dochter.
Van Weelstraat 48b– hovenier Oschias Araten
Ozjasz Araten (Krakau, 29 september 1903) was burger van het Britse Mandaatgebied Palestina en woonde in Tel Aviv voordat hij zich begin 1927 in Rotterdam vestigde. Hij werd geregistreerd als zaadteler. In september 1928 vertrok Osjasz naar België.
bron:
Jules Leemans, De joodsche wachter; halfmaandelijksch orgaan voor Groot-Nederlands jodendom, jrg 14, 1918, no 16, 02-08-1918. Geraadpleegd op Delpher op 11-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005437016:00001.
Münzer, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 56, 1925, no 49, 04-12-1925. Geraadpleegd op Delpher op 11-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005423102:00001.
Salomon Benjamin Rosenbach, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-404.
Bets Rosenbach, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 57, 1926, no 40, 29-09-1926. Geraadpleegd op Delpher op 11-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005423145:00001.
Oschias Araten, De joodsche wachter; halfmaandelijksch orgaan voor Groot-Nederlands jodendom, jrg 23, 1927, no 14, 08-04-1927. Geraadpleegd op Delpher op 11-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005441014:00001.
Osjasz Araten, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-009.
Sientje van Tijn, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 37, 1936, no 43, 23-10-1936. Geraadpleegd op Delpher op 11-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005428095:00001.
Sientje Kleinkramer, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-479.
Evan Durlacher, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 59, 1938, no 32, 12-08-1938. Geraadpleegd op Delpher op 11-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005429085:00001.
Benno Durlacher, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-114.
Evan Durlacher, Nederlandse Krijgsmacht, https://www.nederlandsekrijgsmacht.nl/index.php/kl/269-officieren-van-het-nederlandse-leger/manschappen-artikelen/infanterie/1252-durlacher-evan (geraadpleegd 11 november 2022).
Van Oosten, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 23-08-1918, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 11-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859693:mpeg21:p008.
Spanjar, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 07-09-1923, p. 16. Geraadpleegd op Delpher op 11-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872444:mpeg21:p016.
Leofried Durlacher, kaart Joodsche Raad, Arolsen Archives, 130281722 (Leofried DURLACHER).
illustratie:
Münzer, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 56, 1925, no 49, 04-12-1925. Geraadpleegd op Delpher op 11-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005423102:00001.
Bets Rosenbach, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 57, 1926, no 40, 29-09-1926. Geraadpleegd op Delpher op 11-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005423145:00001.
Oschias Araten, De joodsche wachter; halfmaandelijksch orgaan voor Groot-Nederlands jodendom, jrg 23, 1927, no 14, 08-04-1927. Geraadpleegd op Delpher op 11-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005441014:00001.
Sientje van Tijn, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 37, 1936, no 43, 23-10-1936. Geraadpleegd op Delpher op 11-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005428095:00001.
gepubliceerd:
11 november 2022
laatst bijgewerkt:
11 november 2022