Hij was geen bijzonder bekende Rotterdammer, maar hij kwam wel zeer regelmatig terug in advertenties die hij plaatste als huis- en decoratieschilder. Een onbekende Joodse Rotterdammer die zijn sporen in de stad achterliet. Tijd om zijn verhaal te vertellen.
Simon Spetter werd op 7 februari 1881 in Rotterdam geboren als zoon van koopman Jacob Spetter (Rotterdam, 1 januari 1843 – Rotterdam, 8 februari 1929) en Rosetta Swaanenberg (Oss, 18 mei 1841 – Rotterdam, 12 februari 1919), die op 18 oktober 1871 in Oss trouwden. Simon had de volgende broers en zussen: Maartje Saartje (Rotterdam, – Auschwitz, ), Bertha (Rotterdam, – Auschwitz, ), Roselina (Rotterdam, 1 april 1879), Sophia (Rotterdam, 10 april 1883 – 1883), Henriette (Rotterdam, 16 augustus 1884) en Isedore (Rotterdam, 7 januari 1887). Simon groeide onder andere op de Lange Torenstraat 78 op, in de schaduw van de Sint Laurens in het centrum van de stad.
Simon trouwde op 6 januari 1909 in Dordrecht met Willemina van der Giessen (Sliedrecht, 3 juni 1882 – Sobibor, 14 juni 1943) en zij kregen drie kinderen; Jacob (Rotterdam, 28 mei 1910 – Rotterdam, 12 januari 1926), Elizabeth (Rotterdam, 18 juli 1912 – Rotterdam, 2 april 1955) en Rozetta (Rotterdam, 17 augustus 1919 – Rotterdam, 9 maart 2017). Het gezin verhuisde veelvuldig in de stad, en woonde op adressen als de Snellinckstraat 8a, Coolvest 85b, Van Oldenbarneveltstraat 55b, Bergsingel 110a (juni 1922), Baan 59a (juli 1924), Schiedamsesingel 217b (juni 1937), Mathenesserlaan 137 (oktober 1937), Schepenstraat 97 (februari 1939) en Nolensstraat 25b (juni 1939). Willemina woonde aan het begin van de oorlog nog op dit laatste adres.
Joods Rotterdam
In 1906 werd Simon genoemd als de schilder die voor de Joodse gemeente in Rotterdam opdrachten had vervuld én het Gesticht voor Israëlietische Oude Lieden en Zieken had geschilderd. Ook in dat jaar werd de synagoge aan de Boompjes opgeknapt en Spetter was er de schilder. In 1910 moest het Israëlietisch Ziekenhuis en Israëlietisch Oudenliedengesticht wederom geschilderd worden en Spetter was de laagste inschrijver en kreeg de opdracht. Simon was de schilder van de kantoren van de wijnhandelaar firma Marcu Cohn op de Pelikaanstraat 1. In 1922 was Simon de schilder van het N. V. Beddenmagazijn ‘De Ooievaar’ aan het Strooveer 14-17. In 1933 opende deze firma en speciale afdeling voor kindermeubelen op de Mauritsweg 51, en Simon was ook hier de schilder. Simon Spetter adverteerde zeer veelvuldig. Hij bleef zo in de aandacht.
Naast zijn werk als schilder had Simon tal van nevenfuncties. Hij was bestuurslid van ‘Ambachten en Werkverschaffing voor Israëlieten’, Lid van het ‘Comité voor Joodsche werkloozen’ en stichter van het ‘J.S.-Fonds’, waaruit jaarlijks prijs werd uitgeloofd aan leerlingen van de godsdienstscholen). Spetter deed veel voor de bevordering van het Joodse verenigingsleven en de Joodse weldadigheid. Naast deze activiteiten voor Joods Rotterdam zette hij zich ook in voor het ‘Genootschap tot Zedelijke Verbetering van Gevangenen’ en had een leidende functie in Rotterdamse Schilders-patroonsvereniging ‘Lucas’ en was bestuurder van de Bridgeclub Rotterdam.
De werkplaats en het kantoor van Simons onderneming waren een tijd gevestigd onder andere op de Sint Laurensstraat 31, Sint Laurensstraat 95 en vanaf ca. 1922 de Crispijnlaan.
Simon overleed op 17 juli 1938 in Rotterdam en hij werd begraven op de Joodse begraafplaats aan het Toepad.
bron:
Simon Spetter, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-449.
Abraham Spetter, Stadsarchief Rotterdam, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 494.
Simon Spetter, Het Stenen Archief, https://www.stenenarchief.nl/hsa_all/hsa_view.php?editid1=23222 (geraadpleegd 23 oktober 2022).
Oude lieden, Ingezonden Stukken.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 02-02-1906, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 23-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871823:mpeg21:p005.
Cohn, Stadsnieuws.. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 18-10-1917, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 23-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010296741:mpeg21:p002.
BERICHTEN OVER ONZE ADVERTEERDERS. N. V. BEDDENMAGAZIJN „DE OOIEVAAR”.. “De Maasbode”. Rotterdam, 02-02-1922. Geraadpleegd op Delpher op 23-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000189479:mpeg21:p010.
Ooievaar, Stadsnieuws.. “Rotterdamsch nieuwsblad”. Rotterdam, 18-03-1933, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 23-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB32:164664022:mpeg21:p00009.
Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 34, 1903, no 4, 23-01-1903. Geraadpleegd op Delpher op 23-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005414004:00001.
Synagoge Boompjes, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 37, 1906, no 32, 10-08-1906. Geraadpleegd op Delpher op 23-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005417031:00001.
Ziekenhuis, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 41, 1910, no 28, 15-07-1910. Geraadpleegd op Delpher op 23-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005418081:00001.
Database Joods Biografisch Woordenboek, http://www.jodeninnederland.nl/id/P-5895 (geraadpleegd 24 oktober 2022).
aanvullingen A. van den Berg, email 8 november 2022
illustratie:
Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 34, 1903, no 4, 23-01-1903. Geraadpleegd op Delpher op 23-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005414004:00001.
gepubliceerd:
24 oktober 2022
laatst bijgewerkt:
8 november 2022