Witte de Withstraat

De Witte de Withstraat loopt tussen de Schiedamsevest en de Eendrachtsweg. De straat werd in 1871 vernoemd naar de Rotterdamse vlootvoogd Witte de With (1599-1658). De straat viel deels binnen de brandgrens van het bombardement van 14 mei 1940, en dat deel werd vernietigd.

palestinatentoonstelling191Witte de Withstraat 35a – Palestina tentoonstelling 1910
Op de Witte de Withstraat 35a stond tot het bombardement het gebouw van de Rotterdamse Kunstkring. Dit gebouw werd in 1897/1898 gebouwd.
De Palestina tentoonstelling werd georganiseerd door de Nederlandse Zionistenbond, een organisatie die in 1899 werd opgericht. Deze organisatie probeerde geld in te zamelen om andere (Oost-Europese) Joden in staat te stellen om een agrarische opleiding te volgen teneinde naar het Britse Mandaatgebied Palestina te emigreren.

Witte de Withstraat 47 – arrestaties
Op de Witte de Withstraat 47 werden er op 9 maart 1943 zes personen gearresteerd door Groep X. Dit waren:
Fanny Vleeschdrager (Batavia, 24 januari 1903 – Te Awamutu, Waikato, New Zealand, 24 juni 1990). Fanny werd op 17 maart 1943 overgegeven aan de Sicherheitspolizei en op 29 oktober 1943 doorgezonden naar kamp Vught.
Handelsemployee Juda Fruitmann (Amsterdam, – Sobibor, ). Juda werd op 17 maart 1943 overgegeven aan de Sichterheitspolizei en op 11 mei 1943 doorgestuurd naar kamp Westerbork.
Hermina Sara Wolf (Amsterdam, 16 december 1912 – Sobibor, 21 mei 1943), Hermina werd op 17 maart 1943 overgegeven aan de Sicherheitspolizei en op 11 mei 1943 doorgestuurd naar kamp Westerbork.
Eleonora Fruitmann (Semarang, – Sobibor, ). Eleonora werd op 17 maart 1943 overgegeven aan de Sicherheitspolizei en op 11 mei 1943 doorgestuurd naar kamp Westerbork.
Carla Fruitmann (Batavia, – Sobibor, ). Carla werd op 17 maart 1943 overgegeven aan de Sicherheitspolizei en op 11 mei 1943 doorgestuurd naar kamp Westerbork.
Grossier Abraham de Leeuw (Nijmegen, 9 mei 1915). Abraham werd op 17 maart 1943 overgegeven aan de Sicherheitspolizei en op 11 mei 1943 doorgestuurd naar kamp Westerbork.

Juda Fruitmann was gehuwd met Fanny Vleeschdrager, Carla en Eleonora waren hun dochters. Het gezin woonde vanaf 1937 op de Graaf Florisstraat 60b en in april 1942 op de Bentincklaan 37c. Hermina Sara Wolf was de dochter van Joseph Matthijs Wolf (Amsterdam, – Bloemendaal, ) en Rebecca Minden (Amsterdam, – Auschwitz, ). Het gezin Wolf woonde op de Bentincklaan 35a. Vermoedelijk was Witte de Withstraat 47 de onderduik van het gezin Fruitmann en hadden zij de dochter van Joseph en Rebecca meegenomen in deze onderduik, met het idee dat ze daar veilig zou zijn. Joseph en Rebecca werden op 8 augustus 1944 opgepakt door de opvolger van Groep X, het Fahndungskommando.

Witte de Withstraat 49 – Forma Natura
Op dit adres was de Rotterdamse vestiging van Forma Natura, de zaak van Aaron Bloemendal.

Witte de Withstraat 51 – gezin Zaller
In het begin van de oorlog woonde hier het gezin Zaller.

Witte de Withstraat 51b – gezin Groen
Het gezin Groen woonde hier in 1942. Dochter Netty (Jeannette, Rotterdam, 22 februari 1921 – Auschwitz, 30 september 1942) verloofde zich op 29 maart met Jaap van Emden (Rotterdam, 2 april 1920 – Auschwitz, 30 september 1942). Jaap woonde op de Molenwaterweg 56.

1941

Witte de Withstraat 59a – gezin Ulreich
Het gezin van vader Getzel (Gustav) Ulreich (Zagórze, 1891 – Jeruzalem, 1960), moeder Anna Fany Ulreich – Gottlieb (Krakau, 1896 – Jeruzalem, 1985) en de dochters Rachel (Rotterdam, 1922 – São Paulo 2013) en Caroline (Carry, Rotterdam 1926) woonden hier. Ze overleefden de oorlog in de onderduik. Carry schreef in de oorlog een dagboek dat in 2016 gepubliceerd werd.

1929

Witte de Withstraat 85 – Jacob Benjamin van den Borg
‘Onder druk van de omstandigheden’ heette het in de oorlog. De communicatie die er kwam over de zelfdoding van vele Joden die op 14 mei 1940, na het bombardement en rond de capitulatie. Jacob Benjamin (Jacques) van den Borg (Rotterdam, – Rotterdam, ), oogarts, was een van hen. Jacob was gehuwd met Celina Hartog (Antwerpen, 2 maart 1881 – Rotterdam 16 mei 1959) en zij hadden een zoon, keel-, neus- en oorarts Robert Eugene (Rotterdam, 7 januari 1913 – Epse, 24 april 1988).

Witte de Withstraat 91 – gezin Polak
Dit is een van de woonadressen van het gezin van Herman Joseph Polak (Leiden, 1 september 1844), leraar op een gymnasium in Rotterdam en hoogleraar Griekse taal- en letterkunde te Groningen en Louisa Helena Stibbe (Kampen, 27 februari 1848). Hun dochter Anna Sophia was essentieel voor de verbetering van de positie van de vrouw in Nederland.

Witte de Withstraat 93a – Rotterdamse Steno-Typeschool en Copieerinrichting
Hier was dit bedrijf van Hendrina Taselaar en haar dochter Antoinette gevestigd. Het gezin van Willem Prins vond hier een onderduikplaats.

 

bron:
wikipedia (witte de withstraat algemene informatie), bezocht 24 oktober 2013
zoeken.nai.nl/CIS/project/8517 (gebouw kunstkring – bezocht 24 oktober 2013)
adresboek Rotterdam 1920
Carry Ulreich, ’s Nachts droom ik van vrede, Oorlogsdagboek 1941 – 1945 (Zoetermeer 2016)
“Advertentie Ulreich”. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 28-11-1941. Geraadpleegd op Delpher op 14-03-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318183:mpeg21:a0057
“Familiebericht Groen”. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 27-03-1942. Geraadpleegd op Delpher op 14-03-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318311:mpeg21:a0087
“Advertentie Forma Natura”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 01-12-1939. Geraadpleegd op Delpher op 14-03-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874600:mpeg21:a0055
Stadsarchief Rotterdam, Fanny Vleeschdrager, 63 Archief van de Gemeentepolitie Rotterdam, inventarisnummer 3532 (staat op 20 juli 2020 in het archief als Tanny Vleechdrager)
Stadsarchief Rotterdam, Juda Fruitman, 63 Archief van de Gemeentepolitie Rotterdam, inventarisnummer 3510 (arrestantenkaart Fruitman, heette Fruitmann)
Stadsarchief Rotterdam, Hermina Sara Wolf, 63 Archief van de Gemeentepolitie Rotterdam, inventarisnummer 3535
Stadsarchief Rotterdam, Eleonora Fruitman, 63 Archief van de Gemeentepolitie Rotterdam, inventarisnummer 3510 (arrestantenkaart Fruitman, heette Fruitmann)
Stadsarchief Rotterdam, Carla Fruitman, 63 Archief van de Gemeentepolitie Rotterdam, inventarisnummer 3510 (arrestantenkaart Fruitman, heette Fruitmann)
Stadsarchief Rotterdam, Juda Fruitmann, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-140, pagina 146894.
www.joodsmonument.nl, lemmata gezin Fruitman, Hermina Wolf
Stadsarchief Rotterdam, Hermina Sara Wolf, 999-09 Burgerlijke Stand Rotterdam, overlijdensakten, inventarisnummer 1950V1
Stadsarchief Rotterdam, Abraham de Leeuw, 63 Archief van de Gemeentepolitie Rotterdam, inventarisnummer 3519
www.joodsmonument.nl, lemma Jacob Benjamin van den Borg (geraadpleegd 16 oktober 2020)
Stadsarchief Rotterdam, Jacob Benjamin van den Borg, 494-03 Archief van de Gemeentesecretarie Rotterdam, afdeling Bevolking: bevolkingsboekhouding van Rotterdam en geannexeerde gemeenten, inventarisnummer 851-051, pagina 55430.
Robert Eugene van den Borg, website ntvg.nl, https://www.ntvg.nl/artikelen/personalia-6236/volledig (geraadpleegd 16 oktober 2020).
“Advertentie Van den Borg”. “Nieuwe Rotterdamsche Courant”. Rotterdam, 1929/07/31 00:00:00, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 16-10-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010030400:mpeg21:p008
“Familiebericht Robert Eugene van den Borg”. “NRC Handelsblad”. Rotterdam, 1988/04/26 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 16-10-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000029335:mpeg21:p024

illustratie:
“Advertentie Ulreich”. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 28-11-1941. Geraadpleegd op Delpher op 14-03-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318183:mpeg21:a0057
“Advertentie Forma Natura”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 01-12-1939. Geraadpleegd op Delpher op 14-03-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874600:mpeg21:a0055
kopfoto 18 juli 2020, © joodserfgoedrotterdam.nl, rob snijders
“Advertentie Van den Borg”. “Nieuwe Rotterdamsche Courant”. Rotterdam, 1929/07/31 00:00:00, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 16-10-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010030400:mpeg21:p008

gepubliceerd:
6 maart 2016

Laatst bijgewerkt:
8 juli 2023